Τι κοινά έχουν οι περιπτώσεις των δύο χωρών; Αποτελεί κέρδος ή απώλεια για την ελληνική οικονομία η πτώση του «κέλτικου τίγρη»; Ποια είναι τα συμπεράσματα για το παρόν και το μέλλον της Ευρωζώνης;
Τέσσερις καθηγητές Οικονομικών μοιράζονται στο tvxs.gr τις απόψεις τους αναφορικά με τον αντίκτυπο της ιρλανδικής ένταξης στο μηχανισμό στήριξης της Ευρωζώνης: Μιχάλης Γκλεζάκος, Νικόλαος Απέργης, Γιάννης Στουρνάρας, Χρήστος Κόλλιας.
Τα προφίλ των «αδύναμων»
Η Ελλάδα και η Ιρλανδία αντιμετωπίζονται από τους οικονομικούς αναλυτές ως δύο εντελώς διαφορετικές περιπτώσεις.
Η πρώτη (χρέος 144% και έλλειμμα 9,5% του ΑΕΠ -βάσει των προβλέψεων για το τέλος του 2010) φέρεται να πάσχει από δημοσιονομικές αδυναμίες οι οποίες οφείλονται σε ένα συνδυασμό υψηλής κακοδιαχείρισης/διαφθοράς και χαμηλής παραγωγικότητας.
Η δεύτερη (χρέος 100% και έλλειμμα 12% -με την οικονομική βοήθεια προς τις τράπεζες ανέρχεται στο 32%- του ΑΕΠ) περιγράφεται ως θύμα τραπεζικής «φούσκας» (αλόγιστη χρηματοδότηση χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων) και κατά τα άλλα θεωρείται υπόδειγμα στη διαχείριση των δημόσιων οικονομικών, στον παραγωγικό τομέα αλλά και στην (αγαπημένη του νεοφιλελεύθερου δόγματος) ευελιξία της αγοράς εργασίας.
Δεν επηρεάζεται το δάνειο
Άπαντες οι αναλυτές τονίζουν ότι η ένταξη της Ιρλανδίας στο μηχανισμό στήριξης δεν επηρεάζει την αντίστοιχη δανειοδότηση της Ελλάδας, καθώς θα διατεθούν επιπλέον χρήματα για τη δεύτερη χώρα η οποία προσφεύγει στην τρόικα.
Οποιαδήποτε έμμεση επίπτωση θα αφορά στην περίπτωση που η Ελλάδα θα χρειαστεί νέο δάνειο, μετά το τέλος της τριετίας, με την έννοια ότι θα είναι περιορισμένοι οι άμεσα διαθέσιμοι πόροι.
Τα «θετικά»
Στο βαθμό που μπορεί να θεωρηθεί θετική μία ανάλογη εξέλιξη, επισημαίνεται επί της ουσίας η ελπίδα ότι ενδεχομένως βρέθηκε για την Ελλάδα ένας πρώτης τάξης σύμμαχος με στόχο την ενίσχυση ενός είδους μετώπου απέναντι στη γερμανική πολιτική λιτότητας (Χρήστος Κόλλιας).
Επιπλέον, για τους υπέρμαχους της ιδέας του Ευρώ, η ένταξη και της Ιρλανδίας στο μηχανισμό στήριξης μεταφράζεται ως ένδειξη βούλησης και αποφασιστικότητας από τις ισχυρές χώρες - μέλη να στηρίξουν και να προστατέψουν την Ευρωζώνη (Νικόλαος Απέργης).
Άλλωστε, το γεγονός ότι ακόμη και μία χώρα με τα χαρακτηριστικά της Ιρλανδίας (το «καλό παιδί» της Ευρωζώνης) αναγκάστηκε να προσφύγει στο μηχανισμό στήριξης μπορεί να αποτελέσει το καλύτερο πειστήριο για τη Γερμανία ότι απειλή για την ευρωπαϊκή οικονομική πολιτική δεν είναι απλώς η κακοδιαχείριση, ή ενίοτε η διαφθορά, στο δημόσιο τομέα ενός κράτους - μέλους, αλλά ευρύτερα οι δομικές αδυναμίες του Ευρώ που έχουν να κάνουν με τα ελλείμματα των δυνάμεων σύγκλισης (Γιάννης Στουρνάρας) και η οικονομική ύφεση την οποία καλείται να αντιμετωπίζει η εκάστοτε -ιδίως ασθενής- χώρα (Μιχάλης Γκλεζάκος).
Τα «αρνητικά»
Κυρίως, όμως, η κατάληξη του «κέλτικου τίγρη» στα «δίχτυα» της τρόικας σηματοδοτεί την «παγίωση» της εφαρμογής των περιοριστικών μέτρων (περικοπές, απολύσεις, κ.ο.κ.) ως αμείλικτου όρου για την οικονομική διάσωση μιας χώρας - μέλους της Ευρωζώνης (Χρήστος Κόλλιας).
Μάλιστα, η εδραίωση της πολιτικής λιτότητας στο όνομα των χρεών και των ελλειμμάτων, ακόμη και στις ισχυρές χώρες, συνεπάγεται πτώση του τουρισμού και των εξαγωγών της Ελλάδας, σε μία ιδιαίτερα κρίσιμη περίοδο για τη χώρα (Μιχάλης Γκλεζάκος).
Παράλληλα, η ένταξη και της Ιρλανδίας στο μηχανισμό στήριξης δημιουργεί περαιτέρω ανασφάλεια στους επενδυτές και επομένως ωθεί τα επιτόκια των κρατικών ομολόγων σε νέα αύξηση, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ώρα που η Ελλάδα θα κληθεί να δανειστεί από τις αγορές (Μιχάλης Γκλεζάκος).
Επιπλέον, στο βαθμό που οι εξελίξεις με επίκεντρο την Ελλάδα και την Ιρλανδία προμηνύουν αντίστοιχη μοίρα για την Πορτογαλία ή και την Ισπανία, είναι αμφίβολη η δυνατότητα της Ευρωζώνης να διαχειριστεί αυτή την «υπαρξιακή» κρίση, η οποία συν τοις άλλοις απειλεί την ουσιαστική συμμετοχή των «αδύναμων κρίκων» στη λήψη αποφάσεων (Νικόλαος Απέργης).
Κάπου εδώ «κρύβεται» ακόμη μία εκδοχή: Αναλογιζόμενες το κόστος αποκατάστασης της ισορροπίας ανάμεσα στις ασθενέστερες οικονομίες, οι ισχυρές χώρες της ΕΕ, με «μπροστάρη» τη Γερμανία, ενδέχεται να προωθήσουν μία Ευρώπη «δύο ταχυτήτων», χωρίς από την άλλη πλευρά να διακόψουν τις εμπορικές συναλλαγές με το γκρουπ των «αδύναμων» (Μιχάλης Γκλεζάκος).
Την ίδια ώρα, όσοι προασπίζονται τις γνωστές ως διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στην Ελλάδα, ανησυχούν ότι μετά και την ιρλανδική περίπτωση θα προκληθεί η εντύπωση ότι οι Βρυξέλλες δεν πρόκειται να αφήσουν στη μοίρα τους τις προβληματικές -οικονομικά- χώρες, γεγονός που θα εφησυχάσει την κυβέρνηση και θα καθυστερήσει την εφαρμογή του προγράμματος (Γιάννης Στουρνάρας).
Τα κρίσιμα
Μπροστά στην προοπτική, την Ελλάδα και την Ιρλανδία να ακολουθήσουν η Πορτογαλία και η Ισπανία, αρκετοί παρατηρητές των εξελίξεων εισηγούνται την έκδοση ευρωομολόγων (Χρήστος Κόλλιας).
Άλλοι αξιώνουν αλλαγή γενικής πλεύσης στα πρότυπα των ΗΠΑ, με κύριο στοιχείο τη «χαλάρωση» των ελλειμμάτων, κατηγορώντας την ΕΕ ότι υιοθετεί μονεταριστικές μεθόδους και αναδεικνύει τη μείωση των ελλειμμάτων σε αυτοσκοπό. Οι ίδιοι υπενθυμίζουν ότι στην Ελλάδα, με την κρίση σε έξαρση, και οι δύο τελευταίες κυβερνήσεις χορήγησαν δισεκατομμύρια ευρώ στις τράπεζες αντί να τα διαθέσουν για τη στήριξη συγκεκριμένων πληθυσμιακών ομάδων (Νικόλαος Απέργης).
Το μόνο σίγουρο είναι ότι τα αρχικώς συγκριτικά πλεονεκτήματα της ιρλανδικής οικονομίας έναντι της ελληνικής, το γεγονός ότι η Ελλάδα αποκαλούντο «μαύρο πρόβατο» της Ευρώπης και η Ιρλανδία παρέπεμπε σε οικονομικό «θαύμα», δεδομένων των τελευταίων εξελίξεων, εγείρουν σοβαρά ερωτήματα αναφορικά με την αποτελεσματικότητα της ασκούμενης οικονομικής πολιτικής σε ευρωπαϊκό επίπεδο και θέτουν ζήτημα αξιοπιστίας για το οικοδόμημα της Ευρωζώνης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου