Ο μαγικός κόσμος του διαδικτύου

Τρίτη 23 Απριλίου 2024

Αιθιοπία - Το βυζάντιο της Αφρικής

Τρίτη, Απριλίου 23, 2024 0 σχόλια

Η Αιθιοπία αναφέρεται σε έργα του Όμηρου αλλά και του Ησίοδου. Η ονομασία του κατοίκου της χώρας αυτής "αιθίοψ" είναι αρχαία ελληνική λέξη και σημαίνει άνθρωπος με καμένη (ή ηλιοψημένη) όψη. Πληροφορίες για τη ζωή της χώρας αυτής κατά την αρχαϊκή περίοδο δίνει ο ιστορικός Ηρόδοτος, ο οποίος χρησιμοποιεί τον όρο Αιθιοπία για να περιγράψει τις εκτάσεις νότια της Αιγύπτου,] δηλαδή το σημερινό Σουδάν και την Αιθιοπία.

Αναφέρει ότι στην αρχή οι Αιθίοπες ήταν νομάδες και σχεδόν σε ημιάγρια κατάσταση, ύστερα όμως ήρθαν σε επιμειξία με τους Αιγυπτίους, υιοθέτησαν τα Αιγυπτιακά ήθη και ως αποτέλεσμα εκπολιτίστηκαν.

Κάποιος αρχαίος θρύλος αναφέρει ότι εκτός από τους Αιγυπτίους ήρθαν σε επιμειξία και με τους Εβραίους. Εκτός όμως από αυτούς τους λαούς, σημαντική επίδραση είχε στους Αιθίοπες και ο ελληνικός πολιτισμός, που είχε φτάσει ως εκεί, όπως προκύπτει, από μελέτες επιγραφών και νομισμάτων, που βρέθηκαν σε αρχαιολογικές ανασκαφές. Αυτό το μαρτυρά και μια παράδοση στους Αβησσυνούς, που σύμφωνα μ' αυτήν είχε πάει στη χώρα τους και ο Μέγας Αλέξανδρος.

Τον τέταρτο αιώνα μ.Χ. ένας Ελληνας μοναχός από την Τύρο, ο Φρουμέντιος, έφερε τον χριστιανισμό στην Αιθιοπία, προσηλυτίζοντας τον βασιλιά της Αξούμ Αϊζάνα. Ο χριστιανισμός έγινε η επίσημη θρησκεία της αυτοκρατορίας γύρω στο 340 μ.Χ, ενώ ο Φρουμέντιος ανακηρύχθηκε Αμπούνα (αρχιεπίσκοπος) της Αξούμ, που παραμένει η ιερή πόλη των Αιθιόπων. Τον Φρουμέντιο είχε χειροτονήσει επίσκοπο ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας Αθανάσιος. Ο αιθιοπικός χριστιανισμός ξεκίνησε και παρέμεινε στενά συνδεδεμένος με την Κοπτική Εκκλησία της Αιγύπτου. Ωστόσο, οι ίδιοι οι Αιθίοπες, καίτοι Μονοφυσίτες, αποκαλούν την Εκκλησία τους Ορθόδοξη.

Οι Αιθίοπες ορθόδοξοι τηρούν παραδοσιακά τόσο την αργία της Κυριακής, όσο και την Εβραϊκή του Σαββάτου, ενώ τα αγόρια περιτέμνονται την έβδομη ημέρα μετά τη γέννηση. Οπως οι Εβραίοι, τηρούν διαιτητικούς κανόνες για τη σφαγή των ζώων, ενώ δεν τρώνε χοιρινό κρέας. Κάθε Τετάρτη και Παρασκευή, μέρες νηστείας, δεν καταναλώνουν ζωικά προϊόντα.

Μετά την τελική πτώση της Βασιλεύουσας το 1453, άγιοι σε όλη την ανατολική Μεσόγειο, συμπεριλαμβανομένης της Αιγύπτου, απεικονίζονταν συχνά να φορούν ενδύματα που παραπέμπουν στη βυζαντινή βασιλική αυλή. Εικόνες σαν κι αυτές κυκλοφόρησαν σε όλη την Αιθιοπία, η οποία παρέμεινε κάτω από την ομπρέλα της Κοπτικής Εκκλησίας μέχρι το 1959. Μάλιστα στην Αιθιοπία τον δέκατο έβδομο αιώνα οι Αιθίοπες καλλιτέχνες συνέχισαν να υιοθετούν εικαστικές μορφές από το βυζαντινό παρελθόν.

Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, τα δίπτυχα διπλής όψης έγιναν δημοφιλή μεταξύ των ευγενών, που τα φορούσαν ως μενταγιόν.Αξιζει δε να σημειωθεί ότι προστάτης της χώρας είναι ο Αγιος Γεώργιος, που οι Αιθίοπες θεωρούν μισό Ελληνα και μισό Λιβανέζο.

Ωστόσο το μεγαλύτερο καλλιτεχικό επίτευγμα του αιθιοπικού χριστιανισμού είναι οι εκκλησίες οι λαξευμένες σε γιγάντιους μονόλιθους. Πάνω από τριακόσιες λαξευμένες εκκλησίες στολίζουν τα αιθιοπικά υψίπεδα. Οι εντυπωσιακού μεγέθους μονολιθικές εκκλησίες της Λαλιμπέλα θεωρούνται το όγδοο θαύμα του κόσμου, ενώ η περιοχή Τιγκράι, με τις αναρίθμητες εκκλησίες τις λαξευμένες σε απόμακρους βράχους, είναι η Καππαδοκία της Αφρικής.

Τέλος η παρακολούθηση μιας αιθιοπικής λειτουργίας αποτελεί αλησμόνητη εμπειρία. Το τελετουργικό είναι ασυναγώνιστα υποβλητικό και η όλη μυσταγωγία μοιάζει βγαλμένη από τη Βίβλο. Οι Αιθίοπες προσέρχονται στην εκκλησία, τυλιγμένοι σε λευκούς μανδύες, στις πέντε το πρωί. Η τρίωρη λειτουργία χωρίζεται σε δύο μέρη. Στο πρώτο, ιερείς και διάκονοι συγκεντρώνονται σε κύκλο και ψέλνουν ύμνους.

Στα χέρια τους φέρουν σείστρα, τα οποία σείουν συνοδεύοντας τις μελωδίες, ενώ κάποιοι χτυπούν ταμπούρλα. Σε τακτά διαστήματα, συνοδεύουν τους ύμνους με αργές χορευτικές κινήσεις. Το δεύτερο μέρος της ακολουθίας μοιάζει περισσότερο στο ορθόδοξο τυπικό, όπως το ξέρουμε. Οι πιστοί, καθόλη τη διάρκεια της τρίωρης λειτουργίας, στηρίζονται σε μπαστούνια, καθώς απαγορεύεται να καθήσουν.

Σε αυτήν την παράδοση, τόσο για τα εξαίρετα έργα τέχνης όσο και για τα μοναδικά έθιμα και τελετουργίες εδράζεται η εθνική υπερηφάνεια των Αιθιόπων, κατοίκων μιας χώρας μοναδικής, που θα μπορούσαμε δικαιολογημένα να θεωρήσουμε το Βυζάντιο της Αφρικής.
Read more... 👆

Τρίτη 19 Μαρτίου 2024

Beloiannisz - Νίκος Μπελογιάννης : Ένα ελληνικό χωριό στην καρδιά της Ουγγαρίας

Τρίτη, Μαρτίου 19, 2024 0 σχόλια

Η Βουδαπέστη είναι ένας από τους τοπ προορισμούς για Έλληνες τουρίστες, αφού είναι σχετικά εύκολα προσβάσιμα και αρκετά φθηνή.

Ελάχιστοι όμως ξέρουν ότι στη καρδιά της Ουγγαρίας βρίσκεται ένα χωριό με έντονο ελληνικό στοιχείο, αλλά με δύσκολο όνομα, όταν το προφέρεις.

Πρόκειται για το χωριό «Beloiannisz» που σημαίνει Μπελογιάννης και είναι χτισμένο προς τιμήν του Νίκου Μπελογιάννη. Βρίσκεται 47 χλμ από τη Βουδαπέστη και χτίστηκε από Έλληνες πολιτικούς πρόσφυγες την περίοδο του Εμφύλιο Πολέμου.

Πρόκειται για ένα σύγχρονο κατασκευαστικό θαύμα, αφού εξ ολοκλήρου χτίστηκε από εθελοντές και διαθέτει 418 σπίτια, σχολείο, παιδικός σταθμός, βιβλιοθήκη, λαϊκό μέγαρο, ιατρείο και δημαρχείο.


Στην αρχή ονομαζόταν Ελληνοχώρι, όταν η κυβέρνηση της Ουγγαρίας δέχτηκε 1800 πολιτικούς πρόσφυγες, όμως το 1952 μετονομάστηκε σε Μπελογιάννης τιμώντας τον μεγάλο Νίκο Μπελογιάννη.

Αρκετοί από τους πρώτους κατοίκους γύρισαν στην Ελλάδα επί εποχής Ανδρέα Παπανδρέου, αλλά ένα μεγάλο ποσοστό παρέμεινε εκεί διατηρώντας ακόμη την ελληνική ταυτότητα.

Το 1996 κτίστηκε ελληνορθόδοξη εκκλησία και στην επέτειο των 50 ετών από την ίδρυση του χωριού, το επισκέφτηκε και λειτούργησε στην εκκλησία του ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος.

Στις 21 Μαΐου 2015, αντιπροσωπεία της Βουλής των Ελλήνων, μαζί με τον Έλληνα πρέσβη στην Ουγγαρία, Δημήτρη Γιαννακάκη, επισκέφτηκαν το χωριό και συνάντησαν τους τοπικούς παράγοντες, καθώς και τους ιθύνοντες της τοπικής ελληνικής κοινότητας. Με την τελευταία απογραφή (2012) μετρά 1.100 κατοίκους.

Στο σχολείο του χωριού διδάσκεται η ελληνική γλώσσα, ενώ οι εθνικές εορτές και των δύο κρατών, Ελλάδας και Ουγγαρίας, εορτάζονται από κοινού, από όλους τους μαθητες.

Αν επισκεφθείτε τον Μπελογιάννη, μπορείτε να δείτε τον Ελληνορθόδοξο Ναό Αγίων Δημητρίου, Κωνσταντίνου και Ελένης, την Βιβλιοθήκη της Κοινότητας, καθώς και την κεντρική πλατεία του.


Read more... 👆

Τετάρτη 13 Μαρτίου 2024

Πότε και γιατί καθιερώθηκε η 29η Φεβρουαρίου

Τετάρτη, Μαρτίου 13, 2024 0 σχόλια

Η «πρεμιέρα» της 29ης Φεβρουαρίου ως πρόσθετης ημέρας κάθε δίσεκτου έτους έγινε το 1584. Η προσθήκη είχε αποφασιστεί μερικά χρόνια νωρίτερα και συγκεκριμένα το 1581 από τον Πάπα Γρηγόριο ΧΙΙΙ, ο οποίος αφαίρεσε και 11 ημέρες, μετονομάζοντας την 4η Οκτωβρίου 1582 σε 15η Οκτωβρίου 1582 και εγκαινιάζοντας το ημερολόγιο που πήρε το όνομά του (Γρηγοριανό).

Η επιπλέον ημέρα του Φεβρουαρίου, πάντως, υφίσταται ήδη από το 45 π.Χ. βάσει της ρύθμισης του Ιουλίου Καίσαρα, με τη διαφορά ότι εμφανιζόταν μεταξύ 24ης και 25ης ημέρας και από την οποία προέρχεται ο όρος δίσεκτο έτος, αφού στο ρωμαϊκό ημερολόγιο υπήρχαν κάθε 4 χρόνια δύο φορές έκτες καλένδες (δις έκτες). Η ημέρα που προστέθηκε αρχικά ήταν η έκτη ημέρα πριν από τις καλένδες του Μαρτίου, η bis sextus ή bisextus, δηλ. η έκτη ημέρα που καταμετριόταν δυο φορές, απ΄ όπου και η ονομασία «δίσεκτο» (δις + έκτο) έτος.

Η προσθήκη αυτή έγινε με σκοπό τη διόρθωση σφαλμάτων που προκαλούνται από τον μη ακριβή υπολογισμό της διάρκειας της ημέρας, πλήρους περιφοράς της Γης, στη μέτρηση του ηλιακού έτους. Με το σύστημα μέτρησης του χρόνου που χρησιμοποιείται σήμερα στον Δυτικό κόσμο (Γρηγοριανό ημερολόγιο), κάθε έτος διαρκεί 365 ημέρες και 6 ώρες ή περίπου 1/4 της ημέρας, για την ακρίβεια 365,242199 ημέρες, με αποτέλεσμα κάθε τέσσερα έτη να δημιουργείται σφάλμα της τάξεως της μιας πλήρους ημέρας.

Οι προλήψεις που ακολουθούν το δίσεκτο έτος προέρχονται από τους Ρωμαίους, οι οποίοι πίστευαν ότι τον Φεβρουάριο, το μήνα της εξιλέωσης και της λατρείας των υποχθόνιων θεοτήτων, κυκλοφορούσε για λίγες μέρες ανάμεσά τους ο Άδης και έφερνε πολλά δεινά. Για αυτό μάλιστα τα δίσεκτα έτη δε γινόταν έναρξη εργασιών με μακροχρόνια διάρκεια, όπως φύτευση αμπελιών, θεμελίωση σπιτιών, γάμοι και λοιπά.

Πηγή: reader.gr
Read more... 👆

Πέμπτη 7 Μαρτίου 2024

Λιμποβίτσι: Το χωριό του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη

Πέμπτη, Μαρτίου 07, 2024 0 σχόλια

Πάει πια πολύς καιρός που το Λιμποβίτσι δεν κατοικείται. Αλλά το γεγονός ότι ήταν το χωριό του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη του χάρισε μοναδική αίγλη, χάρη στην οποία μπόρεσε και κρατήθηκε ζωντανό στο διάβα των καιρών.

Κάπως έτσι, το Λιμποβίσι (ή Λιμποβίτσι, κατ’ άλλους) έχει να προσφέρει μια πολύ ξεχωριστή εμπειρία στον σύγχρονο επισκέπτη της ορεινής Αρκαδίας, που έχει αναδειχθεί σε δημοφιλέστατο προορισμό χάρη στην τουριστική ανάπτυξη των τελευταίων ετών. Μια εκδρομή εδώ, δηλαδή, συνδυάζει ένα σημαντικό ιστορικό αξιοθέατο με το πανέμορφο τοπίο της περιοχής. Το οποίο είναι βεβαίως επιβλητικό και κατά τη χειμερινή περίοδο, μα αποκτά νέο χαρακτήρα κατά τη διάρκεια της άνοιξης, όταν τα πάντα πρασινίζουν, γεμίζοντας με λουλούδια.

Ο οικισμός έστεκε σε υψόμετρο 1.200 μέτρων στο Μαίναλο, ανάμεσα σε μεγαλειώδεις χαράδρες, ενώ περιστοιχιζόταν από πυκνό δάσος με έλατα, που είναι ακόμα εκεί. Η τοποθεσία απέχει 30 χιλιόμετρα από την Τρίπολη, έχοντας ως κοντινότερο χωριό το Χρυσοβίτσι (στα 8 χιλιόμετρα). Από εκεί είναι εύκολα προσβάσιμη μέρες μας, καθώς ο δρόμος έχει ασφαλτοστρωθεί. Υπάρχουν ωστόσο κι άλλες διαδρομές για να έρθετε, μέσα π.χ. από διακλαδώσεις των επαρχιακών οδών Πιάνας-Αλωνίσταινας και Ελάτης-Χρυσοβιτσίου.

Το ένδοξο παρελθόν

Οι ιστορικές ρίζες του χωριού χάνονται στον Μεσαίωνα, στα χρόνια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Ωστόσο το όνομα Λιμποβίσι φανερώνει ότι η ίδρυσή του σχετίζεται με τη μαζική έλευση Σλάβων στην Πελοπόννησο. Εκείνο που ξέρουμε με περισσότερη βεβαιότητα είναι οι μέρες ακμής που γνώρισε κατά τη διάρκεια της Ενετοκρατίας, αφού στα βενετικά κατάστιχα καταγράφεται πληθυσμός 500 κατοίκων το 1711.


Η διασύνδεση με τους Κολοκοτρωναίους ανάγεται στον Τριανταφυλλάκο Τζεργίνη. Ο τελευταίος ζούσε στο χωριό Κότσικας (στα όρια με τη μεσσηνιακή επικράτεια) και ήρθε σε δύσκολη θέση μετά την ανεπιτυχή εξέγερση κατά των Τούρκων την οποία πυροδότησε η παρουσία του Γενουάτη ναύαρχου Ανδρέα Ντόρια στην Πελοπόννησο, καθώς είχε λάβει ενεργό μέρος. Αναγκάστηκε έτσι να εκπατριστεί στα 1532, καταφεύγοντας στο Λιμποβίτσι.

Με τα χρόνια, η οικογένεια που δημιούργησε εκεί εγκατέλειψε το επώνυμο Τζεργίνης. Για λίγο ίσως υιοθέτησαν το Μπότσικας, πριν κατασταλάξουν στο Κολοκοτρώνης –πιθανότατα από μετάφραση αλβανικού χαρακτηρισμού της εποχής (μπιθεγκούρας) για κάποιον που έχει πολύ σφιχτά οπίσθια. Υπολογίζεται ότι μέχρι τα χρόνια του Γέρου του Μοριά το Λιμποβίτσι είχε στεγάσει 12 γενιές Κολοκοτρωναίων.

Η οικογένεια διατήρησε τις φιλο-επαναστατικές τάσεις του προπάτορά της και το διάστημα 1770-1771 ανακατεύτηκε σε μια νέα εξέγερση, κατά τα λεγόμενα Ορλωφικά. Όταν καταπνίχθηκε, τα ασκέρια των Αλβανών που χρησιμοποίησε η τότε οθωμανική διοίκηση κατέστρεψαν ολοσχερώς το σπίτι των Κολοκοτρωναίων στο Λιμποβίσι. Στη συνέχεια το ανοικοδόμησε ο Κωνσταντής Κολοκοτρώνης, πατέρας του θρυλικού στρατηλάτη. Ο Θεόδωρος μεγάλωσε λοιπόν εκεί και βρήκε έπειτα σημαντική στήριξη από τους Λιμποβιτσιώτες, ιδιαίτερα σε κρίσιμες στιγμές της Επανάστασης του 1821.


Μετά την Επανάσταση ο πληθυσμός αποφάσισε να εγκαταλείψει το χωριό, μετοικώντας μαζικά στον ημιορεινό οικισμό Κατσίμπαλη (είναι ο Κατσίμπαλης και όχι η Κατσίμπαλη, όπως κάποιες φορές αναγράφεται), στα 400 μέτρα υψόμετρο.

Το σημερινό Λιμποβίτσι

Στις δικές μας μέρες ελάχιστα χαλάσματα δείχνουν ότι κάποτε έστεκε εκεί ένα κραταιό χωριό. Ο χώρος καταλαμβάνεται πλέον από ένα πλάτωμα, διαμορφωμένο σε μικρό πάρκο, από όπου η θέα στα γύρω βουνά είναι πραγματικά εντυπωσιακή. Ξεχωριστή παρουσία έχει όμως και το υδάτινο στοιχείο, αφού στο πετρόκτιστο πλάτωμα υπάρχουν πηγές με άφθονο, δροσερό νερό, προερχόμενο από τα υψώματα του Μαινάλου. Επιπλέον, ο σύγχρονος επισκέπτης θα βρει και μια ορεινή περιπατητική διαδρομή στα λημέρια των Κολοκοτρωναίων.

Τα μόνα οικοδομήματα που αντανακλούν το παλιό Λιμποβίτσι είναι το ανακατασκευασμένο σπίτι των Κολοκοτρωναίων (το οποίο λειτουργεί ως μουσείο) και η παλιά εκκλησία του Αϊ-Γιάννη. Σε αυτά έχει προστεθεί κι ένα σύγχρονο οίκημα στο οποίο διαμένουν οι φύλακες του μουσείου, αλλά κι ένα κτήριο όπου από το 2005 λειτουργεί το καφέ-αναψυκτήριο «Το Λιμποβίτσι» (ως δημοτική επιχείρηση) για τους επισκέπτες του ιστορικού χώρου που θέλουν λίγο να ξαποστάσουν, απολαμβάνοντας το τοπίο. Εκεί θα βρείτε και παραδοσιακά προϊόντα της ορεινής Αρκαδίας.


Το σπίτι του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη δεν είναι το αυθεντικό. Ανακατασκευάστηκε όμως με προσοχή, βάσει των διαθέσιμων μαρτυριών, δίπλα ακριβώς στην αρχική θέση –όπου διασώζονται πλέον μόνο ερείπια από τα θεμέλια. Η ανέγερση έγινε το 1990, με δαπάνες του βιομηχάνου Παναγιώτη Αγγελόπουλου, ο οποίος κατάγεται από την ορεινή Αρκαδία. Έκτοτε λειτουργεί ως ανοιχτό μουσείο, φιλοξενώντας σύγχρονο εικονογραφικό υλικό γύρω από τη ζωή και τη δράση του Γέρου του Μοριά. Στον περίβολό του, επίσης, στήθηκε και ανδριάντας του στρατηγού.

Μοναδικό αυθεντικό κτίσμα από το παλιό Λιμποβίτσι είναι λοιπόν ο Αϊ-Γιάννης. Πρόκειται για μονόκλιτη βασιλική αφιερωμένη στον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο, η οποία διατηρεί ακόμα την ιστορική της καμπάνα, που χρονολογείται στα 1831. Με τον καιρό η εκκλησία υπέστη πολλές κακότεχνες μετασκευές, ωστόσο το 2002 η οικογένεια Αγγελόπουλου πρόσφεραν δωρεά ώστε να αναπαλαιωθεί με πρότυπο την παλαιότερή της μορφή. Κάθε χρόνο, το διήμερο 28-29 Αυγούστου, στήνεται εκεί μεγάλο πανηγύρι με αφορμή τη γιορτή του αγίου, το οποίο συγκεντρώνει κόσμο από πολλά γειτονικά μέρη της ορεινής Αρκαδίας.

Read more... 👆

Τετάρτη 6 Μαρτίου 2024

Για ποιο λόγο το PIN των ATM έχει 4 ψηφία

Τετάρτη, Μαρτίου 06, 2024 0 σχόλια

Ολοι μας όταν πηγαίνουμε να κάνουμε ανάληψη μετρητών γνωρίζουμε ότι πρέπει να πληκτρολογήσουμε στο ATM τέσσερις αριθμούς. Γιατί όμως;

Το ATM εφευρέθηκε από το Σκωτσέζο John Adrian Shepherd-Barron. Ο ίδιος είχε προτείνει αρχικά ο κωδικός να αποτελείται από 6 ψηφία. Το πρώτο άτομο που δοκίμασε την εφεύρεσή του, ήταν η σύζυγός του Caroline, η οποία δεν μπορούσε να θυμηθεί 6 αριθμούς αλλά μόλις 4 και έτσι απέρριψε την ιδέα του.

Πάνω στο τραπέζι της κουζίνας είπε ότι θα μπορούσε να θυμηθεί μόνο τέσσερις αριθμούς, οπότε χάρη σε εκείνη, τα τέσσερα στοιχεία έγιναν το παγκόσμιο πρότυπο», είπε γελώντας. Έτσι από τότε ο αριθμός PIN είναι τετραψήφιος.

Read more... 👆

Τρίτη 5 Μαρτίου 2024

Φουρμόν: Ο Γάλλος που κατέστρεψε την αρχαία Σπάρτη

Τρίτη, Μαρτίου 05, 2024 0 σχόλια

Ο Φουρμόν με τη γνωστή φράση για την Σπάρτη «Την έσβησα, δεν της άφησα λίθο επί λίθου» έμεινε στην ιστορία ως ένας από τους μεγαλύτερους καταστροφείς των αρχαιοτήτων της Σπάρτης. Το χειμώνα του 1724, δύο απεσταλμένοι του βασιλιά Λουδοβίκου XV, ο Michel Fourmont, ένας Γάλλος ιερέας που δίδασκε στο Γαλλικό Κολέγιο του Παρισιού, και ο François Chevin, ιερέας και φιλόλογος, έφτασαν στην Κωνσταντινούπολη. Αποστολή τους: να αποκτήσουν αρχαία γραπτά και επιγραφές από την Ελλάδα, έργο για το οποίο απέκτησαν εύκολα τις απαραίτητες άδειες. Οι Τούρκοι, αδιάφοροι για τα αντικείμενα αυτά, παραχώρησαν πρόσβαση.

Ενώ ο Τσεβίν επικεντρώθηκε στη μελέτη των πλούσιων βιβλιοθηκών που διευθύνει ο Πατριάρχης, ο Φουρμόν έτρεφε μεγαλύτερες φιλοδοξίες. Ορμώμενος από την έντονη επιθυμία να εξυψώσει τη Γαλλία και τον βασιλιά, επιδίωξε να ξεθάψει τις πιο αρχαίες και ασύλληπτες επιγραφές από τα ένδοξα μνημεία του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού. Ο ζήλος του έφτασε σε επίπεδα φανατισμού, καθώς ορκίστηκε να καταστρέψει ό,τι δεν μπορούσε να πάρει, δήθεν για να το σώσει από τους αρχαιοκάπηλους και τους “αμόρφωτους” ντόπιους. Έτσι ξεκίνησε μια βίαιη και παράλογη εκστρατεία καταστροφής των αρχαίων μνημείων της Ελλάδας, που σημαδεύτηκε από μια ιδιαίτερη βεντέτα εναντίον των Μανιατών. Τον Φεβρουάριο του 1730, ο Φουρμόν τόλμησε να πάει στη Μάνη, αλλά περιόρισε την εξερεύνησή του λόγω του φόβου των ένοπλων γυναικών και της θεωρούμενης αγριότητας των κατοίκων.

Επιδιώκοντας εκδίκηση από τους Μανιάτες, τους οποίους χαρακτήρισε υποτιμητικά ως «σκυλολόι», ο Φουρμόν έβαλε στο καταστροφικό του στόχαστρο την Αρχαία Σπάρτη, διαγράφοντας, ανασκάπτοντας και αποκαλύπτοντάς την, μην αφήνοντας πέτρα αναποδογυρισμένη. Ο καταστροφικός του ζήλος συνεχίστηκε στην Αμύκλεια, όπου ο ναός του Απόλλωνα έπεσε θύμα του ζήλου του. Μόνο οι Μυκήνες γλίτωσαν λόγω του μνημειώδους μεγέθους των ογκόλιθων.

Ο θαυμασμός του Φουρμόν για τον αρχαίο πολιτισμό μπλέχτηκε με μια αδυσώπητη μανία καταστροφής, καθοδηγούμενη από τη μεγαλομανία του και την επιθυμία για διαρκή αναγνώριση. Ο φιλολόγος μαζί με μια ομάδα εργατών συγκέντρωσαν περισσότερες από 300 επιγραφές, τις αντέγραψε και όσες βρίσκονταν σε καλή κατάσταση τις μετέφερε στη Γαλλία. Οι επιγραφές ήταν ανεκτίμητης αξίας: Ονόματα Εφόρων, Γυμνασιαρχών, Αγορανόμων, φιλοσόφων, ιατρών, ποιητών, ρητόρων, διάσημων γυναικών, ψηφίσματα της Γερουσίας, ακόμα και τη Ρήτρα του Λυκούργου.

«Ο αντίλαλος θα ακουστεί σε ολόκληρη την Ευρώπη. Δεν γκρεμίζει κανείς δύο και τρεις πολιτείες χωρίς θόρυβο. Εγώ τις κατέσκαψα, ενώ οι παλαιότεροι περιηγητές έρχονταν μόνο για να τις ανακαλύψουν». Η καταστροφική μανία του Fourmont επεκτάθηκε πέρα από τα φυσικά μνημεία- σκόρπισε τις στάχτες του Αγησίλαου στον άνεμο και αποκάλυψε τον τάφο του Ορέστου. Δικαιολογώντας τις ενέργειές του ότι εξυπηρετούσαν τα συμφέροντα της Γαλλίας, επέκρινε τους ντόπιους ως άγριους και τους ξένους αρχαιοκάπηλους ως “βαρβάρους” ανίκανους να εκτιμήσουν τις αρχαιότητες. «Ο λαός, αυτά τα παιδιά της Λακεδαίμονος, δεν κράτησαν από τους προγόνους τους τίποτε άλλο από την αγάπη της ελευθερίας και τη μανία του πολέμου. Τα βιβλία τα χρησιμοποιούν για τα φυσέκια τους». Κατά την επιστροφή του στη Γαλλία, ο Φουρμόν αντιμετώπισε σοβαρές πνευματικές αντιδράσεις, καθώς χαρακτηρίστηκε “βάνδαλος”.

Οι διανοούμενοι κύκλοι αμφισβήτησαν την εγκυρότητα των πληροφοριών που είχε συλλέξει, απορρίπτοντάς τες ως αποκύημα της φαντασίας του. Η τιμωρία του πήρε τη μορφή απαξίωσης και προσωπικής περιφρόνησης, μια νέμεση που απηχούσε την τραγική ειρωνεία των αρχαίων ελληνικών δραμάτων που κάποτε θαύμαζε. Ο άνθρωπος που επιδίωξε να χαράξει το όνομά του στην ιστορία δεν αντιμετώπισε τη δόξα αλλά την περιφρόνηση επειδή κατέστρεψε ό,τι οι αιώνες είχαν διατηρήσει.

-Αντλήθηκαν πληροφορίες από τη Μηχανή του Χρόνου με αρχική πηγή το κείμενο του Βλάση Ρασσιά και το βιβλίο “Multiple Antiquities – Multiple Modernities: Ancient Histories in Nineteenth Century European Cultures” των Gábor Klaniczay, Otto Gécser και Michael Werner.


Read more... 👆

Πέμπτη 29 Φεβρουαρίου 2024

Η μεγάλη απόδραση του Ναπολέοντα από την νήσο Ελβα

Πέμπτη, Φεβρουαρίου 29, 2024 0 σχόλια

Τον Φεβρουάριο του 1815, η ατμόσφαιρα στη νήσο Ελβα στο τοσκανικό αρχιπέλαγος ήταν ηλεκτρισμένη. Ο λόγος ήταν ότι η μεγάλη γιορτή που οργάνωνε εδώ και εβδομάδες ο Ναπολέοντας Βοναπάρτης, ο αυτοκράτορας του νησιού, θα γινόταν επιτέλους πραγματικότητα. Στην ουσία, όμως, κάτι άλλο ήταν αυτό που συμπλήρωνε την αίσθηση ότι κάτι σημαντικό επρόκειτο να συμβεί, αίσθηση την οποία μοιράζονταν σχεδόν όλοι οι κάτοικοι του νησιού: χωρίς να το έχει καταλάβει κανείς, ο Ναπολέοντας είχε σχεδιάσει ίσως τη μεγαλύτερη απόδραση στην Ιστορία.

Στις 31 Μαρτίου του προηγούμενου χρόνου, μετά από μια μέρα συγκρούσεων στα προάστια του Παρισιού, οι κουρασμένοι στρατιώτες του αυτοκράτορα Ναπολέοντα παραδόθηκαν στις δυνάμεις του Εκτου Συνασπισμού – της Ρωσίας, της Αυστρίας και της Πρωσίας. Τέσσερις ημέρες αργότερα, και ενόσω ο Ναπολέοντας βρισκόταν στα ανάκτορα του Φοντενεμπλό επιχειρώντας να ανασυντάξει το στράτευμά του, οι πέντε διοικητές του γαλλικού στρατού συναντήθηκαν μαζί του, προτρέποντάς τον να παραιτηθεί του θρόνου και δηλώνοντας ότι δεν διέθετε πλέον την υποστήριξη του στρατού. Ο Ναπολέοντας αρχικά προσφέρθηκε να παραιτηθεί υπέρ του γιου του, όμως η δυσαρέσκεια του στρατού ήταν τέτοια που δεν του επέτρεψε να κάνει κάτι άλλο, παρά να παραιτηθεί άνευ όρων.

Στις 11 Απριλίου υπογράφηκε ανάμεσα σε εκείνον, τις δυνάμεις του Έκτου Συνασπισμού και της Γαλλικής Προσωρινής Κυβέρνησης η Συνθήκη του Φοντενεμπλό, το πρώτο άρθρο της οποίας ορίζει ότι ο Ναπολέοντας παραιτείται από κάθε κυριαρχία επί της Γαλλικής Αυτοκρατορίας και της Ιταλίας. Στο δεύτερο άρθρο της αναφερόταν ότι του επιτρεπόταν να διατηρήσει τον τίτλο του αυτοκράτορα και στο τρίτο άρθρο σημειωνόταν ότι η Έλβα, ένα νησί 12.000 κατοίκων, ήταν ο τόπος που «επέλεξε» ο Ναπολέοντας ως κατοικία του. Θα ήταν, μάλιστα, «ένα ανεξάρτητο πριγκιπάτο που θα κατείχε ο ίδιος, με πλήρη κυριαρχία και ως προσωπική ιδιοκτησία».

Τα κλειδιά του Πορτοφεράιο, της μεγαλύτερης πόλης του νησιού, παραδόθηκαν στον Ναπολέοντα στις 30 Μαΐου 1814. Συνοδευόμενος από περίπου χίλιους άνδρες πιστούς σε αυτόν, καθώς και από τη μητέρα του Λετίτσια και την αδελφή του Πολίν, ο Βοναπάρτης δεν άργησε να δημιουργήσει μια κανονική αυλή γύρω του, αλλά και μια κυβερνητική δομή. Ο ίδιος ήταν επικεφαλής, ο Ανρί Μπερτράν, ήταν δεύτερος τη τάξει στην κυβέρνηση και υπουργός Εσωτερικών, ο Αντουάν Ντρουό κατείχε τη θέση του στρατιωτικού διοικητή του νησιού και του υπουργού Πολέμου, και ο Πιέρ Καμπρόν εκείνη του διοικητή του φρουρίου του Πορτοφεράιο. Σύντομα παραχώρησε νέο Σύνταγμα, προχώρησε σε εκπαιδευτικές και φορολογικές μεταρρυθμίσεις, και επικεντρώθηκε στην κατασκευή υποδομών.

Όμως, παρά την φαινομενικά φιλήσυχη ζωή του στο νησί, ο Ναπολέοντας δεν είχε αποκοπεί τελείως από τις εξελίξεις στη Γηραιά Ήπειρο – ιδιαίτερα εκείνες που τον αφορούσαν. Φρόντισε να μετέλθει διάφορες μεθόδους προκειμένου να έχει στη διάθεσή του μια συνεχή ροή πληροφοριών. Μερικές από τις πιο αθώες εξ αυτών ήταν η ανάγνωση γαλλικών, ιταλικών και αγγλικών εφημερίδων, στις οποίες γινόταν συνδρομητής με ψευδώνυμο, η παρακολούθηση της αλληλογραφίας των μελών του στρατεύματός του αλλά και η συναναστροφή με τους Άγγλους επισκέπτες, τους Γάλλους εμπόρους και τους κακοπληρωμένους αξιωματικούς που συνέρρεαν στο νησί από περιέργεια, πίστη σε εκείνον ή για να αναζητήσουν δουλειά.

Επίσης, δεν πρέπει να παραβλέψουμε ότι η κυριαρχία του, που αναγνωριζόταν από όλες τις ευρωπαϊκές δυνάμεις εκτός από τη Γαλλία, επέτρεπε στα ξένα πλοία να ελλιμενίζονται ελεύθερα στο νησί και στον μικρό στολίσκο του να ταξιδεύει προς τα λιμάνια της Τοσκάνης και των Παπικών Κρατών, με πρόσχημα τη μεταφορά αλληλογραφίας και εφοδίων. Κάποιες ημέρες, στο Πορτοφεράιο εισέπλεαν και απέπλεαν μέχρι και είκοσι αγγλικά, γενοβέζικα και ναπολιτάνικα πλοία. Οποιοσδήποτε μπορούσε να έρθει ή να φύγει – και αυτό διευκόλυνε πολύ τη διέλευση των μυστικών πρακτόρων του Ναπολέοντα, οι οποίοι ήταν σκορπισμένοι σε όλη την Ευρώπη.

Χαρακτηριστικές περιπτώσεις τέτοιων πρακτόρων ήταν εκείνη ενός δημοτικού συμβούλου στο Λιβόρνο ονόματι Μπαρτολούτσι –ο οποίος μετέφερε τη μυστική αλληλογραφία με ένα πλοίο δύο φορές την εβδομάδα–, καθώς και ενός κατασκευαστή γαντιών στη Γκρενόμπλ ονόματι Ντιμουλέν, ο οποίος φρόντιζε να ενημερώνει τον Ναπολέοντα για τις αλλαγές που γίνονταν στους διορισμούς των στρατιωτικών διοικητών, κρύβοντας τις επιστολές του σε δέματα γαντιών.

Ο πιο έμπιστός του συνεργάτης, όμως, ήταν ο μέχρι πρότινος γραμματέας του, Κλοντ Φρανσουά Μενεβάλ, ο οποίος είχε αποσπαστεί στην υπηρεσία της συζύγου του Ναπολεόντα Μαρίας Λουίζας στη Βιέννη και είχε διατηρήσει πολλές φιλίες στους διπλωματικούς κύκλους – όπως με την πεθερά του αναπληρωτή του Ταλλεϋράνδου, του Γάλλου εκπρόσωπου στο Συνέδριο της Βιέννης. Μέσω του Μενεβάλ, ο Ναπολέοντας γνώριζε με κάθε λεπτομέρεια τι σχεδίαζαν οι αντίπαλοί του. Βέβαια, ο Έκτος Συνασπισμός διέθετε επίσης πολλούς πράκτορες που κατασκόπευαν τον Ναπολέοντα. Κανείς δεν ήταν σε καλύτερη θέση για εκείνη τη δουλειά από τον συνταγματάρχη Κάμπελ, τον Βρετανό επίτροπο που διέμενε στο Πορτοφεράιο, ο οποίος ενεργούσε ως πρεσβευτής της Ευρώπης στον Ναπολέοντα.

Τον Δεκέμβριο του 1814, οι πληροφορίες του έμπιστου Μενεβάλ ενημέρωναν τον Ναπολέοντα ότι οι συμμετέχοντες στο Συνέδριο της Βιέννης συζητούσαν τον εκτοπισμό του σε ένα ακόμη πιο απομακρυσμένο νησί, πράγμα που θα μπορούσε να θεωρηθεί πρόσχημα για μια πιθανή δολοφονία του. Ο Ταλλεϋράνδος, με την πλήρη υποστήριξη του Άγγλου εκπροσώπου, λόρδου Κάσλρεϊ, έριξε στο τραπέζι το νησί της Αγίας Ελένης στον Νότιο Ατλαντικό. Εν τέλει, βέβαια, άσκησε βέτο ο τσάρος Αλέξανδρος και μαζί του συμφώνησε ο αυτοκράτορας Φραγκίσκος της Αυστρίας, κι έτσι ο Ναπολέοντας δεν εκτοπίστηκε.

Ωστόσο, έλαβε το μήνυμα. Η εξορία του σε ένα μέρος εντελώς αποκομμένο από την Ευρώπη ήταν ένας σοβαρός λόγος για να αναλάβει δράση. Στην πραγματικότητα, όμως, δεν ήταν ο μοναδικός λόγος. Ο σημαντικότερος, ίσως, ήταν η οικονομική δυσπραγία στην οποία είχε περιέλθει – εξαιτίας της αθέτησης της Συνθήκης του Φοντενμπλό. Μεταξύ άλλων, η συνθήκη όριζε ότι η Γαλλία θα παρείχε στον Ναπολέοντα δύο εκατομμύρια φράγκα τον χρόνο για τα έξοδά του στην Έλβα. Ωστόσο, ο βασιλιάς Λουδοβίκος ΙΗ΄ (μετά την πτώση του Ναπολέοντα είχε επανέλθει στον γαλλικό θρόνο η δυναστεία των Βουρβόνων) αρνούνταν να παραχωρήσει τα χρήματα αυτά στον Ναπολέοντα.

Οι πόροι του νησιού – τα φορολογικά έσοδα και τα κτήματα– μόλις και μετά βίας ισορροπούσαν τον κυβερνητικό προϋπολογισμό και τα έξοδα του νοικοκυριού της Αυτού Μεγαλειότητας ενώ δεν μπορούσε να καλυφθεί το τεράστιο έλλειμμα των χρημάτων που προοριζόταν για τις στρατιωτικές δαπάνες. Ο Ναπολέοντας δεν μπορούσε, σε καμία περίπτωση, να εγκαταλείψει το μικρό του στράτευμα των χιλίων πεντακοσίων ανδρών, το υπέρτατο προπύργιο της ασφάλειάς του – αυτό θα ήταν αυτοκτονία.

Από την άλλη, οι αναφορές που λάμβανε σχετικά με την αυξανόμενη αντιδημοτικότητα του Λουδοβίκου ΙΗ΄ σίγουρα τον ενθάρρυναν και του υποδείκνυαν έναν νέο στόχο: τη σωτηρία της Γαλλίας.

Η απόφασή του να φύγει από την Έλβα ελήφθη αμέσως μόλις πληροφορήθηκε όσα συζητούνταν στο Συνέδριο της Βιέννης. Μάλιστα την ίδια μέρα έδωσε προφορική εντολή στον έμπιστό του Πον ντε λ’Ερό για την αγορά τριών μεταγωγικών πλοίων. Επέλεξε επίσης το πλοίο που θα μετέφερε τον ίδιο και τους άντρες του: το μπρίκι «L’Inconstant», το οποίο είχε παραχωρήσει μετά από επιμονή του Ναπολέοντα το γαλλικό ναυτικό για τη μεταφορά αλληλογραφίας και προμηθειών στο νησί. Για μεγάλο χρονικό διάστημα, ο Πον ντε λ’Ερό θα ήταν ο μόνος που θα γνώριζε για το σχέδιο του Ναπολέοντα, του οποίου η επιτυχία εξαρτιόταν από το στοιχείο του αιφνιδιασμού, και επομένως από την αυστηρότερη μυστικότητα.

Στο μεταξύ, όσο γίνονταν οι μυστικές προετοιμασίες για τη μεγάλη απόδραση, ο Ναπολέοντας φρόντιζε να δίνει την εικόνα ενός παραιτημένου και πικραμένου πολιτικού, φτάνοντας να πει στον Άγγλο πρέσβη-κατάσκοπο Κάμπελ: «Σας το έχω πει και θα σας το ξαναπώ, δεν είμαι τίποτα περισσότερο από έναν νεκρό. Το μόνο που με νοιάζει είναι η οικογένειά μου και η συνταξιοδότησή μου, το σπίτι μου, οι αγελάδες μου και τα μουλάρια μου». Ο Κάμπελ φάνηκε να πείθεται και προτίμησε να φεύγει τακτικά από την Έλβα με προορισμό την Ιταλία, δήθεν για να ανταλλάξει πληροφορίες με τους Αυστριακούς, αλλά στην πραγματικότητα για να επισκέπτεται την ερωμένη του.

Τα συχνά ταξίδια του συνταγματάρχη Κάμπελ στην Ιταλία καθόρισαν και την ημέρα εκτέλεσης του σχεδίου: στις 26 του μηνός ο Άγγλος πρόξενος –και το πλοίο του «Partridge» – δεν θα είχε προλάβει να γυρίσει στο νησί και να παρευρεθεί στη μεγαλοπρεπή γιορτή που οργάνωνε η αδελφή του Ναπολέοντα, Πολίν. Μάλιστα, η γιορτή αυτή ήταν το ιδανικότερο «κάλυμμα» για τα σχέδια του Βοναπάρτη: Το καρναβάλι είχε ξεκινήσει μέρες πριν τη δεξίωση – διοργανώνονταν χοροί στην κατοικία του Ναπολέοντα, εγκαινιάστηκε το θέατρο και μια μασκαράτα παρήλαυνε στους δρόμους του Πορτοφεράιο προκαλώντας πανηγυρισμούς. Για να ξεγελάσει τους κατασκόπους, ο Ναπολέοντας παραχώρησε στον θίασο οικόπεδα γύρω από τα φρούρια του νησιού και από το πρωί μέχρι το βράδυ οι στρατιώτες έσκαβαν καθώς οι ήχοι των τραγουδιών κάλυπταν τον θόρυβο των προετοιμασιών.

Τελικά, όταν έπεσε το βράδυ της 26ης Φεβρουαρίου, ο Ναπολέοντας αποχαιρέτισε τους κατοίκους του νησιού, οι οποίοι είχαν ξεχυθεί στους δρόμους μετά το μοίρασμα μιας προκήρυξης που ανακοίνωνε την αποχώρηση του αυτοκράτορα από το νησί. «Κάτοικοι της Έλβα, υπολογίστε στην ευγνωμοσύνη μου. Σας εμπιστεύομαι τη μητέρα μου και την αδελφή μου… Αντίο, σας αγαπώ, είστε οι γενναίοι της Τοσκάνης», είπε στο συγκεντρωμένο πλήθος στο λιμάνι. Επιβιβάστηκε στο βαμμένο με αγγλικά χρώματα «Inconstant» και μαζί με τους άντρες του έπλευσε σε κοινή θέα για τη Γαλλία.

Μία από τις μεγαλύτερες αποδράσεις στην Ιστορία είχε πετύχει. Ο Ναπολέοντας θα επέστρεφε στη Γαλλία ως σωτήρας ή αν μη τι άλλο ως εκείνος που μέσα στις επόμενες εκατό μόλις ημέρες, θα άλλαζε το πεπρωμένο της –και το δικό του– για πάντα.

Επιμέλεια στήλης: Μυρτώ Κατσίγερα, Βασίλης Μηνακάκης, Αντιγόνη-Δέσποινα Ποιμενίδου, Αθανάσιος Συροπλάκης

Read more... 👆

Τετάρτη 28 Φεβρουαρίου 2024

Πολύχρωμα φυσικά τοπία

Τετάρτη, Φεβρουαρίου 28, 2024 0 σχόλια
Η φύση δεν παύει να μας εκπλήσσει με τις ομορφιές της και να μας εντυπωσιάζει με τα χρώματά της. Σε διάφορα σημεία του πλανήτη πάντως φρόντισε με τον τρόπο της να βάλει επιπλέον πινελιές χρώματος δημιουργώντας πολύχρωμα σκηνικά. Σε λιβάδια, ποτάμια και λίμνες, σε βουνά και εδάφη, η μητέρα-φύση αποδεικνύεται άριστος ζωγράφος.

 

Read more... 👆

Κυριακή 18 Φεβρουαρίου 2024

Κλίμακα Γλασκώβης

Κυριακή, Φεβρουαρίου 18, 2024 0 σχόλια

Η Κλίμακα Γλασκώβης είναι μια μέθοδος νευρολογικής εκτίμησης ενός τραυματία. Χρησιμοποιείται κυρίως στην επείγουσα προ νοσοκομειακή αντιμετώπιση ενός τραυματία για να υπολογίσουμε την σοβαρότητα της κατάστασης του τραυματία. Υπολογίζεται ελέγχοντας τα μάτια, την λεκτική απόκριση και την κινητικότητα του τραυματία και βαθμολογώντας τα ευρήματα. Στο τέλος γίνεται άθροιση του σκορ.

Η ανώτερη βαθμολογία είναι το 15 ενώ η κατώτερη το 3.

Σε τραυματία με κλίμακα Γλασκόβης <8 χρειάζεται να γίνει ενδοτραχειακή διασωλήνωση.

Υπολογισμός 

Μάτια Ανοικτά = 4
Ανοίγουν στην εντολή = 3
Ανοίγουν στον πόνο = 2
παραμένουν κλειστά = 1

Ομιλία

Επικοινωνεί κανονικά = 5
Αποπροσανατολισμένος = 4 (κατανοητός λόγος αλλά για άσχετα θέματα)
Ομιλία με ασάφεια = 3 (ασύνδετη ομιλία χωρίς νόημα, σκόρπιες λέξεις, βρισιές)
Άναρθρες κραυγές = 2
Κανένας ήχος = 1

Κινητικότητα

Εκτελεί εντολές = 6
Εντοπίζει τα επώδυνα ερεθίσματα = 5
Αποσύρει στα επώδυνα ερεθίσματα = 4
Κάμπτει στον πόνο (αποφλοίωση) = 3
Εκτείνει στον πόνο(απεγκεφαλισμός) = 2
Καμία κινητικότητα = 1

Read more... 👆

Παρασκευή 16 Φεβρουαρίου 2024

Η επιστήμη εξηγεί: Γιατί κρατιόμαστε χέρι χέρι;

Παρασκευή, Φεβρουαρίου 16, 2024 0 σχόλια

 


Συναισθηματική ή βιολογική ανάγκη;

Δείγμα στοργής ή παρόρμηση εγγύτητας; Οποία κι αν είναι η αφετηρία του, αυτό που ωθεί τους ερωτευμένους, τους συντρόφους ή ακόμη και αγνώστους να κρατιούνται χέρι χέρι έχει ουσιαστικά οφέλη για την υγεία του ανθρώπου, εξηγεί η επιστήμη.

Το κράτημα των χεριών έχει θεαματικά αποτελέσματα στη συναισθηματική μας κατάσταση, ιδίως όταν πρόκειται για άτομα σε σχέση: Μπορεί να συμβάλει στη μείωση της πίεσης, να ελαττώσει τον πόνο και να αποσοβήσει στρεσογόνους εμπειρίες. Πείραμα του 2021 επιβεβαίωσε την κατευναστική επίδραση σε δύο συζύγους που παρακολουθούσαν μια ταινία τρόμου.

Η απλή χειρονομία μπορεί να περιορίσει τον αντίκτυπο που έχει το άγχος στο νευρικό μας σύστημα, το οποίο ρυθμίζει ασυνείδητες σωματικές λειτουργίες, όπως η διαστολή της κόρης του ματιού. Οταν οι άνθρωποι αισθάνονται πως απειλούνται, το κράτημα των χεριών ενός αγαπημένου προσώπου ηρεμεί τα τμήματα του εγκεφάλου που ευθύνονται για την ετοιμότητα και τη συναισθηματική αντίδραση.

Όμως, η έρευνα αποκαλύπτει κάτι πολύ βαθύτερο για την ανάγκη μας για σύνδεση.

«Αν πραγματικά μπορείς να κατανοήσεις το κράτημα του χεριού - τι είναι και ποια τα αποτελέσματά του– αρχίζεις να καταλαβαίνεις σχεδόν κάθε πτυχή του τι σημαίνει να είσαι άνθρωπος. Εκφράζει καθετί που είμαστε ο ένας για τον άλλον», σημειώνει ο Τζέιμς Κόουν, κλινικός ψυχολόγος και διευθυντής του Εργαστηρίου Συναισθηματικής Νευροεπιστήμης στο Πανεπιστήμιο της Βιρτζίνια.
Πειράματα

Ο Κόουν και η ομάδα του έχουν πραγματοποιήσει πλήθος πειραμάτων για τα οφέλη των πιασμένων χεριών μεταξύ των ερωτευμένων. Το πρώτο περιλαμβάνει 16 παντρεμένες γυναίκες που υποβλήθηκαν σε μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου και βρέθηκαν αντιμέτωπες με την απειλή ενός ηλεκτροσόκ. Οι εγκεφαλικές τομογραφίες έδειξαν ότι όταν οι γυναίκες αυτές κρατούσαν το χέρι ενός αγνώστου, το άγχος του ηλεκτροσόκ μειωνόταν.

Όμως, τα αποτελέσματα ήταν ακόμη εντονότερα όταν κρατούσαν τα χέρια των συζύγων τους. Σημειώνεται πως στη συγκεκριμένα μελέτη ελήφθη υπόψη η ποιότητα σχέσης των συντρόφων. Το όφελος αποδείχτηκε ισχυρότερο μεταξύ των γυναικών με τις υψηλότερες βαθμολογίες στα τεστ ποιότητας γάμου. Μεταγενέστερες μελέτες κατέδειξαν μειωμένο στρες και σε άλλα είδη σχέσεων – μεταξύ αυτών ανθρώπων που έβγαιναν ραντεβού ή ήταν απλώς φίλοι.

Χέρι χέρι: Ανατροπή;

Κατά τη διάρκεια των πειραμάτων, ο Κόουν και η ομάδα του συναντούσαν ξανά και ξανά ένα περίεργο εύρημα: Η ρύθμιση των συναισθημάτων συντονίζεται από τον προμετωπιαίο φλοιό. Πρόκειται για το τμήμα του εγκεφάλου που μας βοηθά να ελέγχουμε τα ένστικτά μας και να προτάσσουμε τη λογική – να κατανοούμε, για παράδειγμα, όταν παρακολουθούμε ένα θρίλερ, πως είναι μόνο μια ταινία τρόμου, εξηγεί ο Κόουν.

Ο Κόουν και οι συνεργάτες του βασίστηκαν στην υπόθεση πως το κράτημα των χεριών θα προκαλούσε αύξηση της δραστηριότητας στον προμετωπιαίο φλοιό, καθώς τα δύο μέρη χαλαρώνουν και νιώθουν μεγαλύτερη ασφάλεια και μείωση άλλων συναισθηματικών δραστηριοτήτων, όπως αυτές που συνδέονται με τον φόβο ή το άγχος, σε άλλα σημεία του εγκεφάλου.

Ωστόσο, δεν συνέβη κάτι τέτοιο.

Αρχικά, ο Κόουν δεν μπορούσε να εξηγήσει ποιο τμήμα του εγκεφάλου ήταν υπεύθυνο για την ανακούφιση των ανθρώπων από το στρες όταν κρατούσαν τα χέρια ο ένας του άλλου. «Ηταν σαν οι άνθρωποι να έπαιρναν σνακ από τον αυτόματο πωλητή χωρίς να πληρώνουν», λέει.

Τελικά, κατέληξε σε αυτό που ονόμασε «θεωρία της κοινωνικής βάσης» (social baseline theory): Επρόκειτο για την ιδέα πως πιθανότατα ο εγκέφαλος αντιλαμβανόταν το κράτημα του χεριού ως κάτι δεδομένο. Όπως λέει, ο ανθρώπινος εγκέφαλος επιζητά πρόσβαση στις σχέσεις και στην αλληλεξάρτηση, καθώς διαφορετικά τα προβλήματα του κόσμου είναι πελώρια και έτσι χρειάζεται να καταβάλλουμε πολύ περισσότερη σωματική και ψυχολογική προσπάθεια για να τα αντιμετωπίσουμε.

Η περιπλοκότητα του ανθρώπινου χεριού

Τα χέρια έχουν κομβικό ρόλο στο πώς εξερευνούμε και ανακαλύπτουμε τον κόσμο γύρω μας από τη στιγμή που γεννιόμαστε. Και αυτό δεν είναι τυχαίο, λένε οι επιστήμονες. Τα νεογέννητα δεν έχουν τη δυνατότητα ούτε να δουν μακριά ούτε να ξεχωρίσουν χρώματα.

Ομως, τα χέρια μας –ακόμη και πριν αναπτύξουμε κινητικές δεξιότητες– μπορούν να επεξεργάζονται αισθητηριακές πληροφορίες όταν ακουμπούν τα αντικείμενα γύρω μας.

Οι παλάμες μας, αν και αποτελούν ένα μικροσκοπικό τμήμα της συνολικής επιφάνειας του δέρματός μας, κατέχουν περίπου το 15% εκατό των νευρικών ινών αφής μας. Λόγω της ασύλληπτης αυτής πυκνότητας νεύρων, τα χέρια μας μπορούν να διακρίνουν ανάμεσα στα άπειρα ερεθίσματα που προσφέρει ο κόσμος: Από ένα ζεστό μάφιν ή τις κρύες σταγόνες της βροχές έως το απαλό τρίχωμα ενός κουταβιού.

Τα ακροδάχτυλά μας, δε, διαθέτουν νευρικές απολήξεις που ονομάζονται σωμάτια του Μάισνερ και δίνουν στις παλάμες τη δύναμη να αντιδρούν στο πιο λεπτό ερέθισμα, ακόμη κι όταν αγγίζουν ανεπαίσθητα κάτι, σε απόσταση μικρότερη των 10 μικρόμετρων – ή περίπου όσο το πλάτος μιας κλωστής του ιστού μιας αράχνης.

Χρησιμοποιούμε το άγγιγμα και για να μεταφέρουμε τα συναισθήματά μας. Μελέτη του 2009 –σε 124 ζευγάρια αγνώστων όπου ο ένας είχε δεμένα μάτια και ο δεύτερος κλήθηκε να μεταφέρει στον πρώτο ένα συναίσθημα μέσω μόνο ενός αγγίγματος– έδειξε πως οι συμμετέχοντες μπόρεσαν, χωρίς ποτέ να ακούσουν ή να δουν τον άλλον, να αναγνωρίσουν συναισθήματα όπως η ευγνωμοσύνη, η αηδία, η ευτυχία και ο φόβος.

Σε πρόσφατη μελέτη από το Πανεπιστήμιο του Λονδίνου, οι συμμετέχοντες ήταν σε θέση να αναγνωρίσουν σωστά το συναίσθημα ενός άλλου ατόμου απλώς κοιτάζοντας τα χέρια του, χωρίς να βλέπουν το πρόσωπό του.

Πηγή: Washington Post

Read more... 👆

Πέμπτη 15 Φεβρουαρίου 2024

Η SpaceX θα καταστρέψει 100 δορυφόρους που βρίσκονται σε τροχιά

Πέμπτη, Φεβρουαρίου 15, 2024 0 σχόλια

Η SpaceX εντόπισε ένα πρόβλημα στους δορυφόρους της, που σύμφωνα με την ίδια εγείρει ανησυχία για την μακροπρόθεσμη αξιοπιστία τους, χωρίς όμως να αποκαλύπτει περισσότερες πληροφορίες. Αποφάσισε λοιπόν να θέσει εκτός τροχιάς περίπου 100 λειτουργικούς δορυφόρους Starlink και μέσω ελεγχόμενης καθόδου να τους αφήσει να καούν στην ατμόσφαιρα.

Η επιχείρηση θα διαρκέσει περίπου έξι μήνες. Η SpaceX έχει ήδη καταστρέψει μέσω ελεγχόμενης καθόδου ακόμα 406 δορυφόρους, από το σύνολο των περίπου 6.000 που διαθέτει σε τροχιά αυτή τη στιγμή. Ωστόσο η μαζική απόσυρση τόσο μεγάλου αριθμού δορυφόρων είναι ασυνήθιστη. Σήμερα, 17 Starlink δορυφόροι έχουν χάσει την ικανότητα ρύθμισης της τροχιάς τους και η SpaceX τους παρακολουθεί προσεκτικά για να μειώσει το ρίσκο σύγκρουσης με άλλους δορυφόρους.


Κυριακή 4 Φεβρουαρίου 2024

Αθλητικά Μαργαριτάρια

Κυριακή, Φεβρουαρίου 04, 2024 0 σχόλια

* Ο Παναθηναϊκός κερδίζει ένα πλάγιο από πλάγια θέση.

* Χτύπησε κάτω από το μάτι, στο φρύδι.

* Το πέσιμο ήταν πρόωρο και βεβιασμένο, αν και προηγήθηκε σπρώξιμο.

* Η Εθνική Ελλάδας παίζει 3-5-2 με έναν επιθετικό.

* Κυρίες και κύριοι καλησπέρα σας από το στάδιο Λουί ντε Φινές (εννοώντας το στάδιο Λουί ΙΙ).

* Και εδώ ξαναβλέπουμε στο replay το φάουλ, που είναι πιο σκληρό αυτή τη φορά.

* Ο Νικοπολίδης απέκρουσε την κεφαλιά με την παλάμη και το χέρι.

* Και είναι γκολ και... άουτ!

* Κερδίζουν κυρίες και κύριοι, ένα κόρνερ σε πολύ πλεονεκτική θέση.

* Βγαίνει η σέντρα, ο Μολίνα κάνει την έξοδο και χωρίς κανένα λόγο, ο Ιβερσεν πετάγεται και βάζει το γκολ.

* Για όσους έχουν ασπρόμαυρη τηλεόραση, ο έγχρωμος παίχτης Μπατίστα του Εθνικού, είναι αυτός με το μπλε σορτσάκι.

* Ο Ντελβέκιο πέφτει κάτω, αλλά ο διαιτητής λέει να του σηκωθεί.

* Ο Ρονάλντο ξεχύνεται σαν εμετός στην επίθεση...

* Και ο Ρονάλντο σαν καλπάζων άλογο, εισβάλει στην περιοχή.
* Και να ο Ρόναλντ Ντε Μπούρ, δίνει πάσα στον δίδυμο αδερφό του, Φρανκ Ντε Μπέερ.

* Βρισκόμαστε στο 20ό λεπτό του αγώνα Σουηδίας – Σουηδικής Αραβίας.

* SKODA - Ξάνθη 1-0.

* Σουτ...και χάνεται μια μεγάλη ευκαιρία, η μπάλα πέρασε ξυστά κάτω από το οριζόντιο δοκάρι!

* Δεξί κροσέ, αριστερό ντιρέκτ και ….γκολ!

* Σ' αυτόν το τελικό, εάν υπάρχει παράταση δεν θα ισχύει ο ξαφνικός θάνατος, όπως τις άλλες χρονιές, αλλά θα ισχύσει από φέτος το χρυσό γκολ.

* Ο Ντάβιντς κάνει ένα δυνατό συρτό σουτ το οποίο καταλήγει ψηλά πάνω από το δοκάρι.

* Έτρεξε πολλά χιλιόμετρα για να προλάβει τη μπάλα.

* Βλέπετε και στις κερκίδες και τον κυρίαρχο στον χώρο της πληροφορικής και πάμπλουτο, Νίκολας Γκέιτς (αντί για Μπιλ!).

* Και ο Τρεζεμπεκέ, με τη μπάλα, προσπαθεί να βρει τον Βιλτόρφ…

* Μια έξοχη ντρίπλα από τον Ζινεντίν Ζινεντάν.

* Σαραβάκος, εκτελεί το φάουλ... Σαραβάκος, κοφτή κεφαλιά και γκολ.

* Και να η Ροναλντίνια που πρέπει να είναι πολύ ικανοποιημένη με το δοκάρι του Ρονάλντο

* Και μετά την Kylie Minogue, άλλος ένας διάσημος Αυστραλός καλλιτέχνης, ο Savage Garden.

* Αυτό το γκολ πανηγυρίζεται έξαλλα από τους Χιλιανούς στις εξέδρες και ίσως να πανηγυρίζεται και στην Χιλή.

* Η Γαλλία έχει κερδίσει ένα κόρνερ από καλή θέση...

* Ο Μαραντόνα με την μπάλα στα πόδια, μπαίνει στην περιοχή, ο Μαραντόνα μπαίνει μες στην μπάλα, Μαραντόνα...

* Ναι κυρίες και κύριοι, 35 χιλιάδες στόματα, χειροκροτούν.

* Φλο... Φλο... Φλο... και κάνει το επιθετικό φλάουτ.
Read more... 👆
Google Ads | Το κάθε κλίκ μετράει