ΜΕΝΑΝΔΡΟΣ

Μένανδρος
Ο Μένανδρος ήταν Αθηναίος κωμικός ποιητής, ο σημαντικότερος της νέας αττικής κωμωδίας και ο θεμελιωτής της. Γεννήθηκε στην κηφισιά το 342/41 και οι γονείς του Διοπείθης και Ηγησιστράτη φρόντισαν για τη μόρφωση και τη σωστή ανατροφή του. Ο Μένανδρος από μικρός έδειξε το ταλέντο του στη δραματουργία και αρχαίες πηγές αναφέρουν ότι σε αυτό έπαιξε ρόλο και ο θείος του Άλεξις, που ήταν ένας από τους σημαντικούς ποιητές της μέσης κωμωδίας που επηρέασε σε μεγάλο βαθμό τον νεαρό Μένανδρο.
Ως έφηβος ο Μένανδρος μαθήτευσε στην περιπατητική σχολή του Αριστοτέλη που στην εποχή του είχε διευθυντή τον Θεόφραστο και είχε την τύχη να γνωριστεί στην στρατιωτική του θητεία με τον μετέπειτα μεγάλο φιλόσοφο Επίκουρο και να συνδεθούν με μια βαθιά φιλία. Είναι σίγουρο ότι πολλά χρωστάνε τα έργα του στις φιλοσοφικές πανανθρώπινες ιδέες του φίλου του. Πολύ νέος ο Μένανδρος στα 21 του, δίδαξε την πρώτη του κωμωδία με τον τίτλο Οργή και πέντε χρόνια αργότερα κέρδισε τη πρώτη του νίκη με το έργο του Δύσκολος. Παρόλο που ο Μένανδρος έγραψε πάνω από 100 κωμωδίες κέρδισε μόνο 8 πρώτες νίκες. Η μεγάλη δόξα και η αναγνώριση ήρθαν από τους μεταγενέστερους μετά από τον θάνατο του το 292/1.
Θαυμαστές του Μένανδρου υπήρξαν ο Δημήτριος Φαληρέας αλλά και ο Πτολεμαίος ο Α' ο Σωτήρ. Ο τελευταίος επανειλημμένα τον είχε προσκαλέσει στην Αλεξάνδρεια, αλλά ο Μένανδρος προτιμούσε να ζει στην Αθήνα παρά με πλούτη και τιμές εξαρτημένος από μια βασιλική αυλή. Το έργο του Μένανδρου ασχολείται με τον καθημερινό άνθρωπο και οι προοδευτικές του αντιλήψεις φαίνονται καθώς υπερασπίζεται την γυναίκα, τα δικαιώματα των παιδιών, μαστιγώνει τις κακές πλευρές και συνήθειες των ανθρώπων και δείχνει συμπάθεια πρός τους δούλους. Τα έργα του επηρέασαν σε μεγάλο βαθμό το Ρωμαικό δράμα αλλά και το ευρωπαικό θέατρο μετά την αναγέννηση. Έργα του διασκεύασαν και αντέγραψαν οι ρωμαίοι ποιητές Τερέντιος και Πλάυτος, που ο καίσαρας τον αποκαλούσε μικρό Μένανδρο και ήταν οι πιο σημαντικές πηγές για το έργο του που εθεωρείτο χαμένο. Μόνο τον 20ο αιώνα η αρχαιολογική σκαπάνη έφερε στο φώς σημαντικά ευρύματα και πάπυρους με έργα του Μένανδρου. Έτσι ένα του έργο σώζεται ολόκληρο, ο Δύσκολος, ενώ σχεδόν ολόκληρα σώζονται οι Επιτρέποντες, η Σαμία και η Περικειρομένη που αρκούν όμως για να καταδείξουν την μεγάλη τέχνη του Μένανδρου.