Η τραγωδία στο «Λένιν»

Πολύνεκρο δυστύχημα στο στάδιο «Λένιν» της Μόσχας (μετέπειτα «Λουζνίκι»).Συνέβη κατά τη διάρκεια ποδοσφαιρικού αγώνα στις 20 Οκτωβρίου 1982 και θύμιζε αρκετά την τραγωδία της «Θύρας 7» ένα χρόνο νωρίτερα. Χιόνιζε εκείνο το βράδυ στη Μόσχα, το κρύο ήταν τσουχτερό και λίγος κόσμος αποφάσισε να πάει στο γήπεδο για να παρακολουθήσει τον πρώτο αγώνα για τη δεύτερη φάση του Κυπέλλου ΟΥΕΦΑ μεταξύ της τοπικής Σπαρτάκ και της ολλανδικής Χάαρλεμ. Όλοι οι θεατές τοποθετήθηκαν στην ανατολική κερκίδα του αχανούς σταδίου και οι υπεύθυνοι άφησαν μόνο μία θύρα ανοικτή.

Λίγο πριν από το τέλος του αγώνα κι ενώ το σκορ ήταν 1-0 υπέρ της Σπαρτάκ, οι θεατές άρχισαν σταδιακά να αποχωρούν, όταν ο Σεργκέι Σετσόφ πέτυχε το δεύτερο τέρμα της μοσχοβίτικης ομάδας («Θα ήταν καλύτερα να μην το πετύχαινα ποτέ», δήλωσε μετά) και κάποιοι θεατές προσπάθησαν να επιστρέψουν στην εξέδρα για να πανηγυρίσουν. Επικράτησε συνωστισμός, καθώς οι αστυνομικοί δεν επέτρεψαν σε εκείνους που προσπαθούσαν να βγουν να αλλάξουν κατεύθυνση, πολλοί έπεσαν στις σκάλες και ποδοπατήθηκαν. Ο επίσημος απολογισμός ήταν 66 νεκροί, αν και πολλοί, συμπεριλαμβανόμενων των συγγενών των θυμάτων, ανεβάζουν τον αριθμό τους στους 340.

Την επομένη του τραγικού συμβάντος τα σοβιετικά ΜΜΕ τήρησαν σιγή ιχθύος. Μόνο ένα μικρό άρθρο στην εφημερίδα «Βετσέρμιαγια Μόσκβα» ανέφερε: «Χθες στο “Λουζνίκι”, μετά τον ποδοσφαιρικό αγώνα, σημειώθηκε ένα ατύχημα και τραυματίστηκαν ορισμένοι θεατές». Πλήρης η μυστικοπάθεια και στις σοβιετικές αρχές. Οι σοροί των θυμάτων παραδόθηκαν στους συγγενείς τους δεκατρείς μέρες αργότερα. Στις 8 Φεβρουαρίου 1983 έγινε μια δίκη, όπου μοναδικός υπεύθυνος θεωρήθηκε ο διευθυντής του γηπέδου, ο οποίος καταδικάστηκε σε 18μηνη καταναγκαστική εργασία.

Για αρκετά χρόνια δεν διεξάγονταν αγώνες στο «Λουζνίκι» στο τέλος Οκτωβρίου, για να εμποδιστούν οι συγγενείς των θυμάτων να αφήσουν εκεί λουλούδια. Οι παίκτες της ολλανδικής ομάδας, όπως και ο υπόλοιπος κόσμος έμαθαν για το συμβάν μόλις το 1989, την εποχή της «Περεστρόικα» και της «Γκλάσνοστ» του Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, όταν η αθλητική εφημερίδα «Σοβιέτσκι Σπορ» αναφέρθηκε με λεπτομέρειες στο συμβάν. Στο σημείο της τραγωδίας υπάρχει μνημείο αφιερωμένο στους νεκρούς φιλάθλους της Σπαρτάκ. Για την ιστορία, η Σπαρτάκ νίκησε και στον επαναληπτικό με 3-1, και προκρίθηκε στον τρίτο γύρο του Κυπέλλου ΟΥΕΦΑ, όπου αποκλείστηκε από τη Βαλένθια.