Η ευρεία επιστημονική ενημέρωση του κοινού για όλες τις δυνατότητες που δίδονται μέσω αυτής της υπηρεσίας, αποτελεί τον σημαντικότερο παράγοντα στην τελική επιλογή των γονέων.
Ακολουθώντας αυτή την τακτική αποφεύγονται αντιπαραθέσεις οι οποίες δυστυχώς στη χώρα μας ξεπερνούν τα όρια της ιατρικής δεοντολογίας και αποβαίνουν σε βάρος μιας υπηρεσίας, η οποία αποτελεί διεθνώς σημείο αιχμής και αναμένεται να αλλάξει κλασικές θεραπείες προς όφελος των ασθενών.
Στις περισσότερες χώρες του κόσμου δίδεται η δυνατότητα στους γονείς να επιλέξουν για τα βλαστοκύτταρα του παιδιού τους την ιδιωτική φύλαξη ή τη δωρεά προς το Δημόσιο, κατόπιν τεκμηριωμένης επιλογής τους και στις δύο περιπτώσεις.
Οι τράπεζες φύλαξης βλαστοκυττάρων στην Ελλάδα λειτουργούν τα τελευταία πέντε χρόνια. Νωρίτερα η υπηρεσία αυτή παρεχόταν μέσω τραπεζών του εξωτερικού, οι οποίες δραστηριοποιούνταν στη χώρα μας. Αυτό είχε αποτέλεσμα την αποστολή βλαστοκυττάρων στο εξωτερικό και την ανησυχία των γονέων, οι οποίοι δεν είχαν δει ποτέ τους χώρους που φυλάσσονταν τα βλαστοκύτταρα των παιδιών τους. Για τους επιστήμονες υπήρχε πάντα το ερώτημα πόσα βλαστοκύτταρα τελικά διασώθηκαν από την ταλαιπωρία της μεταφοράς.
Η συνεχής ροή βιολογικού υλικού και συναλλάγματος δεν φαινόταν τότε να ενοχλούσε καμία κοινωνική ή επιστημονική ομάδα στη χώρα μας. Τελικά η λειτουργία τραπεζών στην Ελλάδα ωφέλησε τους γονείς, οι οποίοι πλέον απέκτησαν οπτική επαφή με τα εργαστήρια και τους χώρους φύλαξης και έδωσε καλύτερης ποιότητας υλικό, μιας και συντομεύτηκε ο χρόνος μεταφοράς των δειγμάτων και τα βλαστοκύτταρα πλέον έχουν καλύτερη βιωσιμότητα. Από το 2005, οπότε άρχισαν να λειτουργούν τράπεζες βλαστοκυττάρων στην Ελλάδα μόλις το 2008 η Ελλάδα ενσωμάτωσε τις ευρωπαϊκές οδηγίες στη νομοθεσία της και πλέον η υπηρεσία άρχισε να παίρνει σάρκα και οστά στη χώρα μας.
Κλίμα αντιπαράθεσης
Από το 2004 λειτουργεί στη χώρα μας τράπεζα φύλαξης βλαστοκυττάρων δημόσιας πρόσβασης, στο Ιδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών. Από το 2006 άρχισαν να κάνουν την εμφάνισή τους αιματολόγοι με έντονη προβολή στον Τύπο, οι οποίοι αμφισβητούσαν με έντονο τρόπο αρχικά τη χρησιμότητα της όλης υπηρεσίας στην ιατρική και στη συνέχεια την ποιότητα παροχής της υπηρεσίας από τον ιδιωτικό τομέα.
Από τη μια Ελληνες επιστήμονες, κυρίως αιματολόγοι, αμφισβητούν τη χρήση τους γενικότερα και ειδικότερα στον ιδιωτικό τομέα και ωθούν τους γονείς προς τη δωρεά και από την άλλη από τον διεθνή επιστημονικό χώρο προκύπτουν νέα δεδομένα για τις χρήσεις των βλαστοκυττάρων που ενισχύουν την ιδιωτική φύλαξη.
Μέσα σε αυτό το έντονο κλίμα αντιπαραθέσεων, προστέθηκε μία νέα τράπεζα δημόσιας πρόσβασης με έδρα τη Θεσσαλονίκη, η οποία χρησιμοποιεί διάφορες κοινωνικές ομάδες, σωματεία, εθελοντές αιμοδότες και φαρμακευτικές εταιρείες για ευαισθητοποίηση του κοινού για τη δημόσια δωρεά. Οι φαρμακευτικές εταιρείες θεωρητικά έχουν συγκρουόμενα συμφέροντα με τα βλαστοκύτταρα, διότι πρόκειται για υλικό το οποίο δεν μπορούν να συσκευάσουν και να το διοχετεύουν μέσω των φαρμακείων.
Από το 2006 στην τράπεζα δημόσιας πρόσβασης της Ακαδημίας Αθηνών λειτουργεί και ιδιωτική τράπεζα, όπου οι γονείς πληρώνουν για οικογενειακή φύλαξη ενός μέρους των μεσεγχυματικών βλαστοκυττάρων του ιστού του ομφάλιου λώρου. Η φιλοσοφία βέβαια της ίδρυσης της ιδιωτικής φύλαξης μέσα στην τράπεζα δημόσιας πρόσβασης είναι σε αντίθεση με τις επιστημονικές διακηρύξεις τής εν λόγω τράπεζας, σύμφωνα με τις οποίες τα αρχέγονα αιμοποιητικά κύτταρα του αίματος του ομφάλιου λώρου είναι ακατάλληλα για τη θεραπεία της λευχαιμίας, διότι εμπεριέχουν τη νόσο και δεν δικαιολογείται η ιδιωτική φύλαξή τους.
Ο επιστημονικός αντίλογος βέβαια είναι ότι για τον ίδιο λόγο που πάσχουν τα αιμοποιητικά βλαστοκύτταρα του αίματος πάσχουν και τα μεσεγχυματικά του ιστού του ομφάλιου λώρου, δεδομένου ότι αυτά αποτελούν τις μητρικές μορφές τους και ως εκ τούτου στο ίδιο το παιδί είναι υγιή ή πάσχουν ταυτόχρονα και τα δύο. Αρα οι λόγοι της αμφισβήτησης της χρησιμότητας της ιδιωτικής φύλαξης εκ μέρους της δημόσιας τράπεζας στρέφονται πλέον εξ ιδίων προς τον εαυτό της. Πρέπει να σημειώσουμε ότι η τράπεζα δημόσιας πρόσβασης της Ακαδημίας Αθηνών και της Κύπρου είναι οι μοναδικές στον κόσμο που παρέχουν την οικογενειακή φύλαξη των μεσεγχυματικών βλαστοκυττάρων.
Αραγε για μία χώρα όπως η Ελλάδα η λειτουργία δύο ανεξάρτητων δημόσιων τραπεζών θα οδηγήσει πιο γρήγορα στη συμπλήρωση του απαιτούμενου αριθμού δειγμάτων και θα ελαττώσει τα έξοδα της αναζήτησης των καλύτερων μοσχευμάτων; Για να φτάσει η δημόσια τράπεζα να αναζητήσει ένα συμβατό μόσχευμα, πρώτα θα εξαντλήσει τις πιθανότητες ανεύρεσης μέσα στην οικογένεια και μετά θα απευθυνθεί σε δημόσιο δίκτυο.
Η ιστοσυμβατότητα
Ο καλύτερα ιστοσυμβατός πάντως μετά τον ασθενή είναι ο αδελφός του. Η πληροφορία αυτή δεν έφτασε ποτέ στα αυτιά της ελληνικής οικογένειας και οι Ελληνες γονείς σήμερα πιστεύουν ότι έχεις καλύτερο θεραπευτικό αποτέλεσμα εάν δώσεις τα δικά σου και πάρεις από άλλον που σου ταιριάζει, ανεξαρτήτως σε τι είδους ασθένεια πρέπει να τα χρησιμοποιήσεις. Στη χειρότερη περίπτωση έχουν καταλάβει ότι τα βλαστοκύτταρα του παιδιού τους είναι «άρρωστα» και καλύτερα να απαλλαγούν από αυτά δωρίζοντάς τα στη δημόσια τράπεζα.
Η πραγματικότητα είναι ότι τα βλαστοκύτταρα είναι τόσο υγιή όσο υγιές είναι και το παιδί που του ανήκουν και η δωρεά τους στο Δημόσιο δεν τα κάνει αυτόματα καλύτερης ποιότητας. Σε ορισμένες ασθένειες επιβάλλεται η χρήση των δικών του βλαστοκυττάρων, όπως στις αυτοάνοσες παθήσεις, σε άλλες δεν χρησιμοποιούνται στην αρχική τους μορφή, αλλά μόνο έπειτα από θεραπεία, ή λαμβάνονται από ξένο συμβατό δότη, όπως στις κληρονομικές ασθένειες του αίματος (μεσογειακή αναιμία), και σε άλλες περιπτώσεις μπορείς να πάρεις είτε τα δικά σου είτε από ιστοσυμβατό δότη, όπως στις κακοήθεις παθήσεις (λευχαιμίες - καρκίνος).
Άρθρο της αναπληρώτριας καθηγήτριας Ιατρικής Κοκκώνα Κούζη-Κολιάκου για τη «Σαββατιάτικη Ελευθεροτυπία», 30/10/2010
.jpg)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου