Ζιμπάμπουε

Την είδα μέσα στο τρόλεϊ. Κρατούσε δυνατά την κολόνα, που στηρίζει τους επιβάτες. Την στρίμωχναν από δω κι από κει κι αυτή προσπαθούσε διακριτικά να παραμερίζει το σώμα της, για να μην ενοχλεί. Κοιτούσε σαν χαμένη, αόριστα προς το παράθυρο κι αμέσως μετά, έριχνε την ματιά της από αμηχανία προς το πάτωμα. Μια νεαρή μετανάστρια, σαν όλες τις άλλες.

Ομορφούλα, με την μελαψή επιδερμίδα της, τα πλεγμένα κοτσιδάκια, με το ωραίο κορμί και τη θολή ματιά, που ζωγράφιζε την απορία, την περιέργεια, την αποξένωση, το φόβο. Της έριξα μερικές ματιές. Με είδε που την παρατηρούσα κι έστρεψε σεμνά το βλέμμα της αλλού… Πέρασε καιρός από τότε και να ‘σου μπροστά μου. Στο φεστιβάλ Αφρικανών Γυναικών. Μαγείρευε και γελούσε, με τις συμπατριώτισσες της. Για να με προσέξει της σιγό-σφύριξα το «Νέρια». Το τραγούδι μύθος. Το σήμα κατατεθέν, της Ζιμπάμπουε. (Από τότε που Όλιβερ Μτουκούτζι, ό επονομαζόμενος «Τούκου», το παρουσίασε το 2001), έγινε η παρηγοριά, το αντάρτικο, των γυναικών της Αφρικής. Όλων εκείνων, που ξέρουν πολύ καλά στο πετσί τους, τι σημαίνει σεξουαλική και συναισθηματική καταπίεση.

Το τι συνέπειες έχεις, να είσαι υποχρεωμένη να ξαπλώνεις μ’ ένα άνδρα, που δεν τον θέλεις. Που σε αηδιάζει. Που σου τον επιβάλλουν οι παραδόσεις. Που έχει την απόλυτη κυριαρχία πάνω στο κορμί σου και στα δικαιώματά σου). Ξαφνιάστηκε η μαυρούλα εμιγκρές, μόλις κατάλαβε, ότι το τραγούδι μου κτύπησε φλέβα. Ότι της θυμίζει, τη μεγάλη απόσταση ανάμεσα στη δική μας και στη δικιά τους κουλτούρα. Ότι δεν το πέταξα τυχαία. Ότι ξέρω κάτι παραπάνω, για όλα αυτά τ’ αθέατα, τ’ άγνωστα, τ’ αλλόκοτα, που διαδραματίζονται στην Μαύρη Ήπειρο κι είναι δυστυχώς, τόσο σκοτεινά στη δική μας κοινωνία. Προσπάθησε να δείξει ψυχραιμία, αδιαφορία στην παρουσία μου κι έστρεψε απότομα το σώμα της στην φωτιά, που τηγάνιζε τις πίτες με το καλαμπόκι. Οι πελάτες ήταν πολλοί, η φασαρία και η μουσική έντονη κι έτσι πέρασε το περιστατικό, χωρίς συνέχεια…

Κάθομαι λοιπόν και τη σκέφτομαι τούτη την ιστορία… Ποιος ξέρει; Μπορεί να είναι κι αυτή… μια από τις τόσες. Αραδιασμένες δυο τρεις γραμμές, σ’ ένα άρθρο (που περιγράφει τα προβλήματα με τους αλλοεθνείς που πλάκωσαν στη χώρα μας), είναι και μια αναφορά, σε μερικές κοπέλες που ήρθαν και συνελήφθησαν, γιατί προτίμησαν την φυγή από τη χώρα τους. Για να ξεφύγουν από την κακομοιριά των συγγενών τους. Το άρθρο κατέληγε, ότι για να ζητήσουν άσυλο, εφευρίσκουν δικαιολογίες, που οι αρχές δεν τις δέχονται ως σοβαρές.

Με δυο λόγια, οι διαπιστώσεις του γράφοντος, τελείωναν με τις γραφειοκρατικές περιπλοκές, στις πάμπολλες περιπτώσεις της λαθρομετανάστευσης. ‘Kugara Nhaka’ Δηλαδή, η υποχρεωτική κληρονομική υποταγή. Κάτι σαν σκλαβιά. Η χήρα, που απομένει χωρίς την οικονομική στήριξη, παραχωρείται στον αδελφό του άνδρα της. Αυτός θα την ταΐζει, με αντίτιμο τη σεξουαλική της υποχρέωση. Κι αν τυχόν αυτός δεν την θέλει, είναι υποχρεωμένη να δώσει μια κόρη της ή ανιψιά της (όποια επιθυμεί ο αφέντης προστάτης της). Ένας άγραφος νόμος, αλλά με πλατιά διάδοση στην κοινωνία της Ζιμπάμπουε, της Ζάμπια, του Μαλάουι και των τριγύρω περιοχών. Κι έτσι αρχίζουν ένα σωρό προβλήματα… Ο πολυγαμικός κουνιάδος, που μπορεί να έχει AIDS, εκτός από τη γυναίκα του κολλάει και τη νέα υποχρεωτική σύντροφο. Οι εκτρώσεις απαγορεύονται. Ακόμα και στην περίπτωση του βιασμού, η κοπέλα είναι φταίχτρα. Kuroodza Μια οικογένεια που δεν έχει λεφτά δεσμεύει ένα παιδί της στον αρωγό προστάτη τους , για να δουλεύει ως δουλικό μέχρι τα 19 του χρόνια και παράλληλα να ικανοποιεί αν είναι κορίτσι (που προτιμάται), τον «καλόκαρδο» νοικοκύρη που τους ενισχύει.

Σε περίπτωση που το χρέος είναι μεγάλο, αναλαμβάνει να κάνει παιδί και μόλις φτάσει 10 χρονών, το δίνει στο δανειστή. Φυσικά το σκηνικό επαναλαμβάνεται όσο ανεβαίνει το χρέος. Chiramu Οι θείοι, που δεν έχουν γυναίκα, τ’ αδέλφια που θέλουν να πρωτομάθουν το σεξ για να μην ντροπιαστούν με τη γυναίκα τους στην πρώτη τους επαφή, έχουν το δικαίωμα να προπονούνται με την αδελφή τους. Σε περίπτωσης εγκυμοσύνης, ο πατέρας είναι υποχρεωμένος να συντηρήσει το παιδί της κόρης του. Η αιμομιξία για έκτρωση, δεν δικαιολογείται αν δεν υπάρχει βία. Μinora labia Η αναγκαστική επιμήκυνση των χειλών του αιδοίου, που γίνεται με την τριβή των χεριών, είναι μια πολιτιστική παράδοση, για να έχουν οι γυναίκες επιτυχημένο γάμο. Για να χαίρονται οι σύντροφοί τους το σεξ και για να μην αναζητούν ανταγωνίστριες. Οι άνδρες αγγίζουν τα χείλη του αιδοίου με τα βρώμικα χέρια τους, για να ηδονιστούν. Δημιουργούνται βακτηρίδια και είναι συχνές και οδυνηρές οι λοιμώξεις του ουρογεννητικού συστήματος, που φτάνουν μέχρι των ακρωτηριασμό των οργάνων.

Κάτω απ’ αυτό το καθεστώς αντιλαμβανόμαστε γιατί το AIDS έχει πάρει τεράστιες διαστάσεις και οι θάνατοι γίνονται ολοένα και περισσότεροι. Το είχε πάρει απόφαση… Θα έφευγε από την κόλαση της ζωής της κι όπου τη βγάλει ο δρόμος… Από τα 14 χρόνια της ήταν η δούλα, η ερωμένη, η πόρνη, αυτή που ξάπλωνε στο κρεβάτι του θείου της, για να έχουν την άλλη μέρα φαγητό τ’ αδέλφια της και η μάνα της. Μετρούσε τα χρόνια και τις μέρες, μέχρι να μεγαλώσει. Οι μεγαλύτερες γειτόνισσες τη συμβούλεψαν να πίνει ένα πικρό βρωμερό ζουμί, για ν’ αποβάλει μόνη της. Να μην την πάρει κανείς χαμπάρι. Να μην χαραμιστεί το μέλλον της με παιδιά. Έκανε υπομονή. Υπολόγιζε τις μέρες και τις νύχτες του λυτρωμού της. Ότι που θα πάει, δεν θα ‘ρθει μια μέρα, να ψοφήσει ο κωλόγερος βιαστής της; Όμως τελικά δεν άντεξε.

Ανέβηκε σ’ ένα φορτηγό κι έφυγε μια για πάντα από το χωριό της. Στο δρόμο για μια ακόμη φορά, κάθισε κι έκανε έρωτα με τον φορτηγατζή, για να ξεπληρώσει τ’ αγώι. Μετά χάθηκε στην μεγαλούπολη της Χαράρε. Νταβατζήδες, πλαστά χαρτιά και πόρνη στο Κάιρο. Μια ατέλειωτη διαδρομή, πάνω σε λερωμένα σεντόνια και τρισάθλια αμπάρια, μέχρι να βρεθεί χωρίς να το καταλάβει, στη ακτή της Ελλάδας. Δουλειά στα χωράφια και το βράδυ στο μπαρ. Μ’ ένα πειρατικό ταξί βρέθηκε στην Πατησίων.

Πιάτσα στο πεζοδρόμιο. Στο τμήμα για εξακρίβωση. Στη διεύθυνση υγειονομικού ελέγχου (στο ηθών)… Τα περιοδικά αναφέρουν με τον απαιτούμενο σεβασμό, για το δράμα της Αυστριακής Νατάσσας Κάμπους, που έμεινε αιχμάλωτη, έγκλειστη από τον εραστή της, για 8 χρόνια. Η σκληρή περιπέτειά της, έγινε θεατρική παράσταση γράφτηκε βιβλίο, γυρίζεται κινηματογραφική ταινία. Τα δικαιώματα που έχει από τις πωλήσεις της βιογραφίας της αποφέρουν αρκετά έσοδα και μια διεθνή προβολή. Τι άλλο, από το να χαμογελάσεις. Να ειρωνευτείς την κοινωνία, που κάνει best seller, μια πονεμένη ψυχή, μια σύγχρονη Άννα Φρανκ. Η Κάμπους καταγράφει με λεπτομέρειες αυτές τις 3096 μέρες της κόλασης, που έζησε στα χέρια του δυνάστη της. Γύρω της, αστράφτουν τα φλας των φωτογράφων. Της ζητάνε επεξηγήσεις, δηλώσεις, αν αγαπούσε τον απαγωγέα της. Μα είναι δυνατόν; Στην Αυστρία του υψηλού πολιτισμού, να γίνονται τέτοια καμώματα; …Η «Νέρια» η γυναίκα της παραμελημένης ειδησεογραφίας. Την έβγαλε το τραγούδι του Όλιβερ Μτουκούτζι, από τ’ αζήτητα. Ήταν παντρεμένη κι ευτυχισμένη με τον άνδρα της. Είχαν φτιάξει το σπιτικό τους και ζούσαν μια χαρά με τα παιδιά τους. Ο άνδρας της Νέρια ο Πατρίκ πέθανε. Έμειναν χωρίς λεφτά. Πούλησε το σπίτι, στο κουνιάδο της. Την πήρε στο κρεβάτι του. Έζησε την κόλαση. Τώρα αναζητά τους νόμους, που να την ξανακάνουν άνθρωπο. Που να μπορεί να ζήσει και να ερωτευτεί, όποιον εκείνη θέλει. Θα τα καταφέρει;