Η Ρόζα Παρκς, εμβληματική φιγούρα στον αγώνα για ισότητα στην Αμερική του '50 αλλά και παγκοσμίως, αρνήθηκε ένα βράδυ της 1ης Δεκεμβρίου 1955 να παραχωρήσει τη θέση της σε αστικό λεωφορείο σε έναν λευκό άνδρα, όταν ο οδηγός της το απαίτησε. Η πηγαία άρνηση της 42χρονης μοδίστρας έμεινε στην ιστορία ως η πράξη που πυροδότησε την αντίδραση της Αφροαμερικανικής κοινότητας και άλλαξε για πάντα τη δυναμική μεταξύ "λευκών" και "μαύρων".
Ποιά ήταν όμως η Πόζα Παρκς; Γεννημένη στην Αλαμπάμα το 1913, ήταν εγγονή ενός ανθρώπου που είχε ζήσει ως σκλάβος και βίωσε από πρώτο χέρι την κοινωνική αδικία και τον υποβιβασμό των Αφροαμερικανών. Πριν από την άρνηση της παραχώρησης της θέσης της σε έναν "λευκό’’, η ίδια ηταν πολιτική ακτιβίστρια, γραμματέας της NAACP, της Εθνικής Ενώσεως για την Πρόοδο των Έγχρωμων Ανθρώπων. Στην πραγματικότητα, δεν ήταν η πρώτη γυναίκα που αρνήθηκε να δώσει τη θέση της σε λεωφορείο τoυ Μοντγκόμερυ, όπου και ζούσε- πριν από εκείνη, άλλες τέσσερις γυναίκες είχαν κρατήσει την ίδια στάση. Η Ρόζα Παρκς όμως, δυναμικό και ενεργό μέλος της Αφροαμερικανικής κοινότητας με πλούσια ακτιβιστική δράση, έγινε ουσιαστικά το σύμβολο της εξέγερσης λόγω της ηθικής και ακέραιης προσωπικότητάς της.
Για να κατανοήσει όμως κάποιος τη σημασία του να αρνηθεί ένας "μαύρος" να δώσει τη θέση του σε εναν "λευκό" στο λεωφορείο, όταν ο τελευταίος δεν είχε θέση να καθίσει, θα πρέπει να γνωρίζει το κοινωνικό και πολιτικό πλαίσιο της εποχής. Ο φυλετικός διαχωρισμός, η μισαλλοδοξία και ο υποβιβασμός των Αφροαμερικανών το 1950 δεν ήταν ένα ιδεολογικό ή κοινωνικό κόνσεπτ: ηταν έννοιες απόλυτα νομοθετημένες.
Στα τρένα υπήρχαν θέσεις που προορίζονταν για Αφροαμερικανούς και όχι, καθορισμένες: οι θέσεις των πρώτων ήταν συνήθως άβολες ή κοντά στη μηχανή ενός τρένου, για παράδειγμα, έτσι ώστε οι πρώτοι που θα κινδύνευαν σε περίπτωση έκρηξης να μην είναι "λευκοί". Τα εστιατόρια των τρένων συχνά αρνούνταν να σερβίρουν τους αφροαμερικανούς επιβάτες και η πρόσβαση στις τουαλέτες ηταν απαγορευμένη σε πολλά ταξίδια.
Έτσι, αναγκάζονταν να κουβαλάνε φορητές τουαλέτες ή κουβάδες (...) στα σακίδιά τους. Στα μέσα μαζικής μεταφοράς η κατάσταση ήταν εξίσου εξευτελιστική από το νόμο. Οι μισές μπροστινές θέσεις για τους "λευκούς", οι άλλες μισές για τους "μαύρους", με τον εισπράκτορα να διατηρεί την ελευθερία να ζητήσει από έναν Αφροαμερικανό να σηκωθεί, εάν ο λευκός επιβάτης δεν είχε να καθίσει.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου