Navi Voice

Αν και η οικογένεια Ντάλτον αποτελούνταν από 15 άτομα, εκείνοι που συντάχθηκαν σε ομάδα και έγιναν ο φόβος και το τρόμος των δυτικών Πολιτειών των ΗΠΑ, διαπράττοντας ληστείες σε τρένα και τράπεζες ήταν όντως 4, Ο Γκράτον, ο Γουίλιαμ, ο Μπομπ και ο Έμετ.

Το παράδοξο όμως είναι πως πριν συνταχθούν στην γνωστή συμμορία που ενέπνευσε τους μυθιστοριογράφους, προσέφεραν τις υπηρεσίες τους στο νόμο, ακολουθώντας το παράδειγμα του μεγαλύτερου αδερφού τους Φρανκ Ντάλτον.

Η οικογένεια Ντάλτον και ο σερίφης αδερφός

Οι Ντάλτονς με καταγωγή από το Μισούρι των ΗΠΑ, ήταν μία οικογένεια 15 παιδιών, τα τρία εκ των οποίων πέθαναν πριν καν ενηλικιωθούν. Το 1882 η οικογένεια μετακόμισε στην βορειοανατολική Οκλαχόμα και το 1886 στο Κόφιβιλ, στο νοτιοανατολικό Κάνσας, όπου διατηρούσε μια μεγάλη φάρμα και ασχολούνταν με την αγροτική παραγωγή.

Όταν η φάρμα κατασχέθηκε από το κράτος για την κατασκευή του σιδηροδρομικού δικτύου τα πράγματα άρχισαν να δυσκολεύουν και για τα 13 παιδιά. Για να συντηρήσει την οικογένειά του, ο μεγαλύτερος από τους αδερφούς, ο ενάρετος Φρανκ Ντάλτον έγινε βοηθός σερίφη. Ήταν μάλιστα τόσο καλός ώστε κέρδισε αμέσως τον σεβασμό των υπολοίπων αδελφών αλλά και ολόκληρης της πόλης. Ο Φρανκ, όπως αναφέρει στο βιβλίο «Οι Αδελφοί Ντάλτον» (εκδ. Πηγή) ο Έμετ Ντάλτον, ο μοναδικός επιζών της τελευταίας αιματηρής συμπλοκής και συγγραφέας του, ήταν ένας θεόρατος άνδρας, άριστος σκοπευτής και φιλεύσπλαχνος.

Τόσο φιλεύσπλαχνος μάλιστα, που όταν του δόθηκε η εντολή από τον ανώτερό του να ετοιμάσει τις κρεμάλες για πέντε παιδιά που είχαν έρθει αντιμέτωπα με την θανατική ποινή, αρνήθηκε και κατέθετοντας το σήμα του απάντησε : «Θα αναμετρηθώ με κάθε άνθρωπο που θα βρεθεί στο δρόμο μου, εάν αυτό είναι μέσα στην δικαιοδοσία μου, αλλά δεν πρόκειται να στήσω την κρεμάλα κανενός, ούτε καν σκύλου». Την εποχή εκείνη για κάθε μια κρεμάλα που κάποιος ετοίμαζε πληρωνόταν με πέντε δολάρια.Τα μικρότερα αγόρια της οικογένειας είχαν τόσο μαγευτεί από την αναγνώριση και τα χρήματα που λάμβανε ο Φρανκ ώστε συχνά τον ακολουθούσαν κρυφά με την ελπίδα να συλλάβουν κι εκείνα κάποιον κλέφτη.

Ώσπου το 1887, στην προσπάθειά του να συλλάβει έναν κλέφτη αλόγων, ο Φρανκ έχασε την ζωή από έναν πυροβολισμό. Μετά το θάνατο του μεγάλου αδελφού προτάθηκε στον μικρότερο, τον Γκράτον, να πάρει την θέση του στις υπηρεσίες των Ηνωμένων Πολιτειών. Κάπως έτσι ο Γκρατ, ο Μπομπ και ο Έμετ άρχισαν να κυνηγούν εγκληματίες...

Τα προβλήματα που επέφεραν την αλλαγή πορείας ξεκίνησαν όταν ο 19χρονος Μπομπ, σκότωσε εν ψυχρώ τον άνδρα που είχε κλέψει την ερωμένη του με την δικαιολογία πως ήταν κλέφτης. Λίγο αργότερα του χρεώθηκε άλλη μια κατηγορία, αυτή της παράνομης εισαγωγής λικέρ, για την οποία εκτός από την εγγύηση που του ζητήθηκε να καταβάλει του αφαιρέθηκε και το σήμα του βοηθού σερίφη.

Τον Σεπτέμβριο του ίδιου έτους συνελήφθη και ο δεύτερος αδερφός, ο Γκρατ, με την κατηγορία της κλοπή ενός αλόγου, αδίκημα για το οποίο την εποχή εκείνη προβλεπόταν η τιμωρία της θανατικής ποινής. Βέβαια στην δική του περίπτωση δεν εφαρμόστηκε αφού κατάφερε να πείσει τους δικαστές για την αθωότητά του και να αφεθεί ελεύθερος.

Η δημιουργία της συμμορίας και η πρώτη ληστεία

Μετά την απομάκρυνσή τους από την έννομη οδό ήταν που πάρθηκε η απόφαση να ακολουθήσουν τον ακριβώς αντίθετο δρόμο. Πρώτος στόχος τους υπήρξε ένα σαλούν τυχερών παιχνιδιών στο Σίλβερ Σίτι, στο Νέο Μεξικό.

Η ουσιαστική αφορμή όμως δόθηκε όταν για μια ληστεία που σημειώθηκε σε ένα επιβατικό τρένο στις 6 Φεβρουαρίου 1891, κρίθηκαν ως υπεύθυνοι οι αδελφοί Ντάλτον, και συγκεκριμένα ο Μπομπ και ο Έμετ. Από τότε και για πολύ καιρό ο σερίφης της περιοχής καθώς και η σιδηροδρομική εταιρεία ξεκίνησαν ένα ανελέητο κυνηγητό για να συλλάβουν τους υποτιθέμενους ενόχους, παρόλο που δεν υπήρχε σε βάρος τους κανένα ενοχοποιητικό στοιχείο.

Εκείνη την περίοδο άλλωστε, όπως επισημαίνει ο Έμετ στην βιογραφία τους, δεν υπήρχε η έννοια της δικαιοσύνης

στην Ινδιάνικη Επικράτεια. Ο σερίφης που είχε στα χέρια του τον νόμο, πολλές φορές έπαιζε και τον ρόλο του δικαστή. Όπως αναφέρει ο Έμετ στο βιβλίο του, τα δύο χαρακτηριστικά της περιόδου που έδρασαν οι αδελφοί Ντάλτον ήταν ο τρόπος με τον οποίο λειτουργούσε ένας άντρας - πρώτα έπραττε και μετά σκεφτόταν τους λόγους αυτής του της πράξης- καθώς και οι δωροδοκίες και η διαφθορά που κυριαρχούσαν.

Οι πραγματικοί ένοχοι της κατάστασης που επικρατούσε στην Άγρια Δύση αλλά και οι υπαίτιοι των περισσότερων αδικημάτων και ληστειών που γίνονταν στην περιοχή ήταν, σύμφωνα με τον Έμετ, οι σιδηρόδρομοι καταπατητές, οι εταιρείες αρπακτικά και οι τράπεζες μανιτάρια.

Εξαιτίας όλων αυτών και του κυνηγητού που ακολούθησε συστάθηκε η συμμορία.

«Η συνεχής καταδίωξη είχε αρχίσει να μας εκνευρίζει…Στα μακρινά ταξίδια μας μέσα από κοιλάδες και ερήμους και τα ατελείωτα βράδια κατασκήνωσης στις πεδιάδες κάτω από τα αστέρια η αδικία της κατάστασης ήταν αυτό που μας απασχολούσε περισσότερο. Υπήρχαν τόσοι σαν κι εμάς σε εκείνη την χώρα και δεν πέρασε πολύς καιρός μέχρι που τα προβλήματα μας ένωσαν»...

Στην αρχή της δημιουργίας της, η συμμορία δεν αποτελούνταν μόνο από τους αδελφούς Ντάλτον. Εκτός από τον Μπομπ και τον Έμετ, συμμετείχαν σε αυτή και τρεις άλλοι παράνομοι και φίλοι των δύο αδερφών, ο Τζόρτζ Μιούκομπ ο Χάρλευ Πιρς και ο Τσάρλυ Μπράιαντ. Λίγο αργότερα προσχώρησε κι ο Γκρατ, μόλις επέστρεψε από την Καλιφόρνια όπου διέμεινε για κάποια χρόνια. Στη συνέχεια ακολούθησαν οι Μπιλ Ντούλιν, Ντικ Μπρόντγουελ , Μπιλ Πάουερς, Μπιλ Μακ Ελάνη και Τσάρλυ Πίρσι. Τελευταίος εντάθηκε ο μικρότερος αδερφός Τζακ Ντάλτον, λίγο πριν η συμμορία αρχίσει την εγκληματική της δράση.

Η καταδίκη και η διαφυγή

Τα πρώτα χρόνια της επιχείρησης για την σύλληψή τους, οι διωκτικές αρχές κατάφεραν να συλλάβουν μόνο τον Γκρατ Ντάλτον, ο οποίος καταδικάστηκε σε 20ετή κάθειρξη. Τα υπόλοιπα μέλη ενώ άκουγαν να κατηγορούνται μέρα με τη μέρα για όλο και περισσότερα μικροεγκλήματα, είχαν βάλει σκοπό της ζωής τους να ταράξουν τον εχθρό, την σιδηροδρομική εταιρεία, κι έπειτα να φύγουν για ένα νέο ξεκίνημα στην Νότιο Αμερική.Έτσι, όταν μια μέρα άκουσαν πως το τρένο του Γουόρτον επρόκειτο να μεταφέρει ένα ασυνήθιστα μεγάλο χρηματικό ποσό από το Κάνσας Σίτυ του Μισούρι, αποφασίσουν να επιβεβαιώσουν την φήμη τους και να το ληστέψουν.

Η ληστεία πραγματοποιήθηκε με επιτυχία το ίδιο και η διαφυγή τους. Το ταξίδι όμως προς την νέα αρχή δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ γιατί μόλις ανέβηκαν στο τρένο οι φρουροί υποπτεύθηκαν την ταυτότητά τους. Έτσι αναγκάστηκαν να κατέβουν και να κατευθυνθούν ξανά προς την Ορλεάνη. Εκεί πληροφορούμενοι πως ο Γκρατ είχε δραπετεύσει κατά την μεταγωγή του στις φυλακές από το ανοιχτό παράθυρο του τρένου, πήραν την απόφαση να συνέχισουν το ταξίδι τους μέχρι να τον συναντήσουν.

Μεταξύ του Μαΐου 1891 και του Ιουλίου 1892 οι Ντάλτονς, Γκράτ , Μπόμπ και Εμμετ, μαζί με τα άλλα μέλη της συμμορίας συνέχισαν την δράση τους ληστεύοντας πλέον τρένα. Η λεία τους, εκτός από τις χρηματαποστολές περιλάμβανε τα τιμαλφή των επιβατών σε μερικές περιπτώσεις ακόμα και άλογα. Αν και μέχρι τότε οι ληστείες τους ήταν αναίμακτες το κακό δεν άργησε να συμβεί.

Η πρώτη αιματηρή ληστεία

Σύμφωνα με την περιγραφή του Έμετ, η πρώτη αιματηρή ληστεία σημειώθηκε σε έναν σιδηροδρομικό σταθμό στο Ορλάντο. Αφού οι Ντάλτον, είχαν ήδη ληστέψει το δωμάτιο αποσκευών, παρέμειναν στο σταθμό για να ολοκληρώσουν τη λεία τους με το τρένο που θα ερχόταν από στιγμή σε στιγμή. Αφού εισέβαλαν σε ένα από τα πρώτα βαγόνια για να ληστέψουν τους επιβάτες αντιλήφθηκαν τους φρουρούς ετοιμάζονταν να ανοίξουν πυρ εναντίων τους.

Από τους πυροβολισμούς που ακολούθησαν, 200 και πλέον όπως υπολογίζεται, έπεσε νεκρός ένας επιβάτης ενώ τρεις άνδρες της φρουράς του τρένου τραυματίστηκαν. Όσο για τους αδελφούς Ντάλτον, διέφυγαν της σύλληψης χωρίς κανένας να τραυματιστεί.

Η διπλή ληστεία και ο θάνατος των μελών της συμμορίας.

Αν και τα τρένα προσέφεραν μια διόλου ευκαταφρόνητη λεία, οι χρηματαποστολές τους εξαιτίας των ληστειών είχαν αρχίσει να φυλάσσονται πολύ καλά, γεγονός που δυσχέραινε την δράση των Ντάλτον. Από την άλλη, παρά τις μέχρι τότε ληστείες τα χρήματα για την απόδραση στη Νότιο Αμερική δεν είχαν συγκεντρωθεί. Έτσι ο Μπομπ έβαλε την ιδέα για το επόμενο και τελευταίο μεγάλο κόλπο: την ταυτόχρονη ληστεία δύο τραπεζών στο Κάνσας.

Τον Οκτώβριο του 1892, η συμμορία έφτασε στο κέντρο της πόλης. Τα μέλη της χωρίστηκαν, ο Μπομπ και ο Έμετ κατευθύνθηκαν στην Φερστ Νατιοναλ Μπανκ και οι υπόλοιποι στην Κοτον Μπανκ. Οι φωνές ενός κατοίκου της περιοχής όμως που τους αναγνώρισε καθώς και η ενεργοποίηση του συναγερμού από τον ταμία της τράπεζας, θα σήμαιναν και την αρχή του τέλους για την διαβόητη συμμορία. Κατά την έξοδό τους από την τράπεζα η μάχη που τους περίμενε ήταν μεγάλη.

Τα αδέρφια άρχισαν να πυροβολούν στην προσπάθειά τους να διαφύγουν. Ο σερίφης και οι αστυνομικοί αντπέδωσαν τα πυρά. Από το μακελειό έπεσαν νεκροί ο Μπομπ, ο Γκρατ τα άλλα δύο μέλη της συμμορίας καθώς και ο σερίφης. Ο μόνος που παρά τις 23 σφαίρες που δέχτηκε, κατάφερε να γλιτώσει από τον θάνατο ήταν ο Έμετ. Δεν κατάφερε όμως να διαφύγει της σύλληψης.

Μετά την καταδίκη του σε ισόβια κάθειρξη, οδηγήθηκε στις φυλακές. Στην αρχή δούλεψε στο ραφείο και στη συνέχεια τοποθετήθηκε λίγο έξω από τις φυλακές στη θέση του υπαλλήλου μεταφοράς. Δεκαπέντε χρόνια αργότερα ο κυβερνήτη της περιοχής του απένειμε χάρη, λαμβάνοντας υπόψη του τον άριστο χαρακτήρα που είχε επιδείξει καθόλη την διάρκεια του εγκλεισμού του.

Μετά την απονομή χάριτος ο Έμετ μετακόμισε στην Καλιφόρνια, όπου και έγραψε το βιβλίο του με σκοπό να αποκαταστήσει την φήμη των αδερφών και της οικογένειάς του. Εκεί άφησε και την τελευταία του πνοή το 1936 σε ηλικία 66 ετών…

Για περισσότερα από 1.000 χρόνια το Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία ή Βυζαντινή Αυτοκρατορία δέσποσε στον ευρύτερο μεσογειακό χώρο.Ένα μεγάλο μέρος τής δύναμης και της επιρροής της το οφείλει στον πανίσχυρο κρατικό μηχανισμό της.

Η Αυλή της, όμως, ήταν ένας λαβύρινθος από μηχανορραφίες, δολοπλοκίες και σκοτεινά μυστικά. Τα πισώπλατα μαχαιρώματα (κυριολεκτικά και όχι μεταφορικά, όπως στις μέρες μας) έδιναν κι έπαιρναν. Κανείς δεν ήταν ασφαλής και δεν μπορούσε να εμπιστευθεί κανέναν.

10 - Οι Ζηλωτές της Θεσσαλονίκης

Το 1341, η αυτοκρατορία βρισκόταν σ’ έναν από τους συνήθεις εμφύλιους πολέμους. Ο νέος αυτοκράτορας Ιωάννης Ε’ Παλαιολόγος (1332-1391) ήταν εννέα ετών και ο φίλος τού πατέρα του Ιωάννης Καντακουζηνός (1292-1383) είχε διοριστεί αντιβασιλέας. Η μητέρα του αγοριού, η Άννα, και ο μέγας δούκας Αλέξιος Απόκαυκος συνέπηξαν συμμαχία για να σφετεριστούν την αντιβασιλεία, πυροδοτώντας μία τεράστια σύγκρουση. Αλλά αυτή τη φορά συνέβη κάτι το απρόσμενο. Στην πόλη της Θεσσαλονίκης, οι απλοί άνθρωποι επαναστάτησαν, πήραν τον έλεγχο από την αριστοκρατία και υπερασπίστηκαν τα δικαιώματα των φτωχών. Χρονικά της εποχής αναφέρουν ότι βίαιοι όχλοι «Ζηλωτών», όπως αποκαλούνταν, επιτέθηκαν κι έσφαξαν τους πλούσιους. Το Συμβούλιο των Ζηλωτών κυβέρνησε τη Θεσσαλονίκη καθ’ όλη τη διάρκεια της εμφύλιας διαμάχης. Για κάποιο χρονικό διάστημα ορκίστηκαν πίστη στον Αλέξιο Απόκαυκο, αλλά παρέμεναν σταθερά εχθρικοί προς την αριστοκρατία. Τελικά τον αποκήρυξαν, δολοφονώντας μάλιστα τον γιο του. Η εξέγερση των Ζηλωτών κατεστάλη από τον Ιωάννη Καντακουζηνό, όταν έγινε αυτοκράτορας. Κάποιοι από τους Ζηλωτές κάλεσαν το Σέρβο βασιλιά Στέφανο Δουσάν να καταλάβει την πόλη, άλλοι όμως το θεώρησαν προδοσία και βρέθηκαν αντιμέτωποι με τους παλιούς συναγωνιστές τους. Ο Καντακουζηνός κατέλαβε τη Θεσσαλονίκη εύκολα και εκτέλεσε τους πρωταίτιους της εξέγερσης.

9 - Σκλάβοι του σεξ

Ιστορικές πηγές αναφέρουν ότι οι ευνούχοι χρησιμοποιούνταν ως σκλάβοι του σεξ, επειδή διατηρούσαν τα νεανικά τους χαρακτηριστικά. Αυτό επισήμως απαγορευόταν, αλλά εκκλησία έψαχνε τρόπους να εξαλείψει αυτή την κατάσταση χωρίς να καταδικάζει τη δουλεία και κατ’ επέκταση τον αυτοκράτορα. Το πρόβλημα εικονογραφείται στο Βίο του Αγίου Ανδρέα του εις Χριστόν Σαλού, που έγραψε τον 10ο αιώνα ο πρεσβύτερος Νικηφόρος της Αγίας Σοφίας. Ένας από τους χαρακτήρες του βιβλίου σημειώνει: «Εάν ένας σκλάβος δεν υπακούει στις εντολές του κυρίου του, τότε σίγουρα ξέρετε πόσο θα υποφέρει, αυτός θα τον κακομεταχειριστεί και θα τον ξυλοκοπήσει». Αλλά ο Ανδρέας επιμένει ότι «αν οι σκλάβοι δεν υποκύψουν στα αποτρόπαια πάθη των κυρίων τους, θα είναι τρεις φορές ευλογημένοι, και εξαιτίας των βασάνων που μου ανέφερες, θα καταχωρηθούν στους μάρτυρες».

8 - Ευνουχισμός

Οι Ευνούχοι υπηρέτησαν τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία από κάθε δυνατό πόστο, από αυλικοί και στρατηγοί έως ιερείς. Δεν αποτελούσαν απειλή για την αυτοκρατορία, διότι δεν είχαν κατιόντες για να κληρονομήσουν τη θέση τους. Όμως, ευνούχοι όπως ο Ιωάννης ο Ορφανοτρόφος (11ος αιώνας) έγιναν διάσημοι, επειδή προώθησαν συγγενείς τους σε υψηλές θέσεις. Ήταν τόσο ισχυρός, ώστε όλα τα μέλη της οικογένειάς του ευνουχίστηκαν και εξορίστηκαν από τον αυτοκράτορα Μιχαήλ Ε’ τον Καλαφάτη. Ο ευνουχισμός θεωρούνταν παράνομος στο Βυζάντιο, με αποτέλεσμα οι περισσότεροι ευνούχοι να είναι σκλάβοι, οι οποίοι ευνουχίζονταν προτού εισέλθουν στα όρια της αυτοκρατορίας. Αλλά είναι γνωστό ότι πολλοί φτωχοί γονείς ευνούχιζαν τα παιδιά τους, ελπίζοντας ότι θα έχουν μία καλύτερη ζωή από αυτούς.

7 - Εξεγέρσεις

Ως πολίτες της «μεγαλύτερης πόλης της Γης», ο λαός της Κωνσταντινούπολης δεν δίσταζε να εκφράζει τις απόψεις του, συχνά με βίαιους τρόπους. Το πιο διάσημο παράδειγμα είναι η Στάση του Νίκα (532), κατά την οποία μία αθλητική διαμάχη στον ιππόδρομο μετατράπηκε σε λαϊκή εξέγερση εναντίον του αυτοκράτορα Ιουστινιανού. Ο Ιουστιανιανός ήταν έτοιμος να τα παρατήσει και να εγκαταλείψει το θρόνο, αλλά μεταπείστηκε από τη σύζυγό του Θεοδώρα, η οποία του διαμήνυσε ότι προτιμούσε να πεθάνει ως αυτοκράτειρα παρά ως κοινή θνητή. Τελικά, ο Ιουστινιανός κατέστειλε με σκληρό τρόπο την εξέγερση και διέσωσε το θρόνο του. Όλες οι ταραχές δεν αποσταθεροποίησαν την αυτοκρατορία. Μία αιματηρή εμφύλια διαμάχη κατέληξε σε εξέγερση φυλακισμένων. Ο Μέγας Δούκας Αλέξιος Απόκαυκος (? – 1345), κατά τη διάρκεια της επιθεώρησης μιας νέα φυλακής, δολοφονήθηκε από πολιτικούς του αντιπάλους, οι οποίοι στη συνέχεια εξολόθρευσαν και τα μέλη της οικογένειάς του.

6 - Ο Πορφυρογέννητος

Οι Βυζαντινοί θεωρούσαν το πορφυρό (βαθυκόκκινο) ως το αυτοκρατορικό χρώμα και μόνο τα μέλη της αυτοκρατορικής οικογένειας επιτρεπόταν να φορούν ρούχα με τέτοιο χρώμα. Στο παλάτι υπήρχε ένα ιδιαίτερο δωμάτιο με τοίχους από πολύτιμη πορφυρή πέτρα. Τα παιδιά που γεννιόνταν σ’ αυτό το δωμάτιο ονομάζονταν πορφυρογέννητα. Είχαν ιδιαίτερα προνόμια και δεν μπορούσαν να παντρευτούν έξω από τα όρια της αυτοκρατορίας, αν και ο ηγέτης των Ρως Βλαδίμηρος του Κιέβου (950-1015) απαίτησε πορφυρογέννητη νύφη σε αντάλλαγμα για στρατιωτική βοήθεια στον Βασίλειο Β’ τον Βουλγαροκτόνο και τη μεταστροφή του στο χριστιανισμό. Τελικά, νυμφεύτηκε την Άννα την Πορφυρογέννητη, αδελφή του αυτοκράτορα. Ο πορφυρογέννητος απολάμβανε μεγάλη εκτίμησης και αφοσίωσης από τους κοινούς ανθρώπους. Ο Κωνσταντίνος Ζ’ ο Πορφυρογέννητος μπορεί να ανατράπηκε σε μικρή ηλικία, αλλά ως πορφυρογέννητος παρέμεινε ως συναυτοκράτορας για 24 χρόνια, προτού αναλάβει την εξουσία το 945. Όταν ο Βασίλειος Β’ ο Βουλγαροκτόνος πέθανε, οι μόνοι πορφυρογέννητοι ήταν οι αδελφές του Ζωή και Θεοδώρα. Οι πολίτες της Κωνσταντινούπολης ξεσηκώνονταν κάθε φορά που κάποιοι ήθελαν να τις διώξουν από την εξουσία, με αποτέλεσμα οι δύο αδελφές να κυριαρχήσουν στα πολιτικά πράγματα μέχρι το θάνατο της Θεοδώρας το 1056.

5 - Εμφύλιοι Πόλεμοι

Το 813, ο αυτοκράτορας Μιχαήλ Α’ ο Ραγκαβές (770-844) εκθρονίστηκε από τον στρατό, μετά την ήττα του από τους Βουλγάρους στη Μάχη της Βερσινικίας. Στην εκθρόνισή του πρωτοστάτησαν τρεις από τους στρατηγούς του, ο Λέων ο Αρμένιος, ο Μιχαήλ Τραυλός και ο Θωμάς Σκλαβηνός. Ο Λέων έγινε αυτοκράτορας (Λέων Ε’), αλλά όταν απαλλάχθηκε από την παρουσία του Μιχαήλ, οι οπαδοί του τον κυνήγησαν και τον σκότωσαν. Ο Θωμάς επαναστάτησε κατά του Μιχαήλ, που είχε ανέβει στο θρόνο ως Μιχαήλ Β’, πυροδοτώντας έναν εμφύλιο πόλεμο που αδυνάτισε την αυτοκρατορία έναντι των Αράβων, οι οποίοι είχαν κάνει αισθητή την παρουσία τους εκείνα τα χρόνια. Ανάλογα προβλήματα αναφύησαν και τον 10ο αιώνα, όταν η εξέγερση του στρατηγού Βάρδα Φωκά κατεστάλη από τον στρατηγό Βάρδα Σκληρό. Όταν ο ευνούχος Βασίλειος Λεκαπηνός στράφηκε κατά του Σκληρού, αυτός άρχισε τη δική του εξέγερση για να υπερασπιστεί τον εαυτό του. Ο Λεκαπηνός έβγαλε από τη φυλακή τον Βάρδα Φωκά και τον έστρεψε κατά του Σκληρού. Ο Φωκάς νίκησε τον Σκληρό και κατέστρεψε τις δυνάμεις του. Στη συνέχεια, όμως, ο Φωκάς, ο Σκληρός και ο Λεκαπηνός συνασπίστηκαν κατά του Βασιλείου, του μετέπειτα Βουλγαροκτόνου, ο οποίος τους νίκησε και στερέωσε την εξουσία του στον βυζαντινό θρόνο.

4 - Μηχανορραφίες

Στη σύγχρονη εποχή η λέξη βυζαντινισμός είναι συνώνυμο της ίντριγκας και της δολοπλοκίας. Και δεν φαίνεται να είχαν άδικο αυτοί που τον καθιέρωσαν. Στην αυλή της Κωνσταντινούπολης υπήρχαν οι ευνούχοι και οι αυλικοί, που διαγκωνίζονταν για να κερδίσουν την εύνοια του αυτοκράτορα, ο οποίος κυβερνούσε με τους πανίσχυρους ευνοούμενους του. Σ’ ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα, ο ευνούχος Σταυράκιος (?-800) βοήθησε την αυτοκράτειρα Ειρήνη την Αθηναία να ανατρέψει και να σκοτώσει το ίδιο της το παιδί, τον αυτοκράτορα Κωνσταντίνο ΣΤ’ (771-797). Στη συνέχεια ο Σταυράκιος ανατράπηκε από τον ευνούχο Αέτιο, που ήθελε να τοποθετήσει τον αδελφό του ως αυτοκράτορα. Αλλά ο Αέτιος απέτυχε, καθώς ο Λογοθέτης του Γενικού (ταυτίζεται με τον σημερινό υπουργό Οικονομικών) Νικηφόρος οργάνωσε πραξικόπημα και χρίστηκε αυτός αυτοκράτορας (Νικηφόρος Α’) έως ότου οι Βούλγαροι τον νίκησαν στη Μάχη της Πλίσκας (811) κι έκαναν το κρανίο του κρασοπότηρο. Οι μηχανορραφίες και δολοπλοκίες συνεχίστηκαν έως την πτώση της Κωνσταντινούπολης. Ακόμη και όταν οι Οθωμανοί του Μωάμεθ βρίσκονταν έξω από τα τείχη της και οι ημέρες της Βασιλεύουσας ήταν μετρημένες, ο μέγας δούκας Λουκάς Νοταράς προσπαθούσε να εξασφαλίσει προσοδοφόρες αυλικές θέσεις για τους γιους του.

3 - Ο ρινότμητος αυτοκράτορας

Ο τρομερός και φοβερός Ιουστινιανός Β’ (668-711) ανατράπηκε για πρώτη φορά το 695. Οι επαναστάτες τού έκοψαν τη μύτη και τη γλώσσα και τον εξόρισαν στην Κριμαία, στη χώρα των Χαζάρων. Αυτός, όμως, κατόρθωσε να δραπετεύσει και άρχισε τις μηχανορραφίες για την επάνοδό του στην εξουσία. Ο νέος αυτοκράτορας Λεόντιος (600-706) δωροδόκησε τους Χαζάρους για να τον δολοφονήσουν, αλλά ο Ιουστινιανός σκότωσε τους δολοφόνους τους και δραπέτευσε στη Βουλγαρία μ’ ένα ψαράδικο. Εκεί συμμάχησε με τον χαγάνο Τερβέλη (675-721) και οδήγησε ένα στρατό από 15.000 Βούλγαρους και Σλάβους έξω από τα τείχη της Κωνσταντινούπολης. Αφού δεν μπόρεσε να την καταλάβει με έφοδο, τα κατάφερε οδηγώντας μία ομάδα ανδρών του μέσα από τους υπονόμους της Πόλης, αιφνιδιάζοντας τον αυτοκράτορα Τιβέριο Γ’ (?-706) . Ο Ιουστινιανός ανέκτησε την εξουσία και τιμώρησε σκληρά τους εχθρούς του. Κυβέρνησε για άλλα έξι χρόνια, έχοντας προσαρμόσει μία χρυσή μύτη στη θέση της φυσικής κι έχοντας δίπλα του ένα διερμηνέα για να αποκρυπτογραφεί τους γρυλλισμούς του. Ανατράπηκε εκ νέου το 711 με πραξικόπημα του στρατηγού Φιλιππικού Βαρδάνη και αυτή τη φορά δολοφονήθηκε.

2 - Ακρωτηριασμοί

Οι Βυζαντινοί πίστευαν ότι οι άνθρωποι με αναπηρίες ήταν ακατάλληλοι για το θρόνο. Γι’ αυτό κάποιοι από τους διεκδικητές του θρόνου φρόντιζαν να ακρωτηριάζουν τους αντιπάλους τους παρά να τους σκοτώνουν. Η τύφλωση ήταν πολύ δημοφιλής, όπως και το κόψιμο της μύτης και της γλώσσας. Στα όψιμα χρόνια της αυτοκρατορίας ο ευνουχισμός ήταν κοινή πρακτική. Ο Ιωάννης Δ' Λάσκαρης (1250-1305) έζησε 40 χρόνια τυφλός, καθώς τυφλώθηκε ανήμερα τα Χριστούγεννα του 1261, με διαταγή του αυτοκράτορα Μιχαήλ Η’ Παλαιολόγου (1223-1282) για να μην απειλήσει στο μέλλον τη δυναστεία των Παλαιολόγων. Η αυτοκράτειρα Ειρήνη η Αθηναία (752-803) δεν δίστασε να τυφλώσει τον μοναχογιό της Κωνσταντίνο ΣΤ’ (771-805), προκειμένου να ασκεί ακώλυτα την εξουσία με τον ευνοούμενό της Σταυράκιο. Όμως, υπήρχαν και οι εξαιρέσεις. Ο Βασίλειος Λεκαπηνός (910-996) ευνουχίστηκε σε μικρή ηλικία, αλλά κατόρθωσε να ανέβει στα ανώτερα κλιμάκια της βυζαντινής εξουσίας και να γίνει ένας πανίσχυρος αυλικός, επηρεάζοντας από το παρασκήνιο μία σειρά από ανίσχυρους αυτοκράτορες.

1 - Δολοφονίες

Σε αρκετές περιπτώσεις το δυναστικό ζήτημα στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία λυνόταν με δολοφονίες αυτοκρατόρων. Ο Κώνστας Β’ (630-668), γνωστός και ως Πωγωνάτος, χτυπήθηκε μέχρι θανάτου με μία σαπουνοθήκη από άνθρωπο της αυλής του, την ώρα που έπαιρνε το λουτρό του στις Συρακούσες. Ο Μιχαήλ Γ’ ο Μέθυσος (839-867) σκοτώθηκε μέσα στην κρεβατοκάμαρά του από άνδρα του μετέπειτα διαδόχου του Βασιλείου Α’ (ιδρυτή της Μακεδονικής δυναστείας), καθώς δεν μπόρεσε να προβάλει αντίσταση, ύστερα από ένα άγριο μεθύσι. Στην κρεβατοκάμαρά του δολοφονήθηκε και ο πιο διάσημος Νικηφόρος Φωκάς (912-969), ο οποίος είχε αντιληφθεί την εναντίον του συνωμοσία, αλλά δεν φανταζόταν ότι η σύζυγός του θα έκρυβε τους δολοφόνους του στο ιδιαίτερο διαμέρισμά του. Ο Λέων Ε’ ο Αρμένιος (775-823) βρισκόταν σε αντιπαράθεση με τον παλιό συναγωνιστή Μιχαήλ Τραυλό, τον οποίο φυλάκισε. Ο Μιχαήλ από τη φυλακή οργάνωσε συνωμοσία εναντίον του αυτοκράτορα και ανήμερα τα Χριστούγεννα, άνθρωποί του μεταμφιεσμένοι σε μοναχούς μπήκαν στο παρεκκλήσιο του παλατιού και επιτέθηκαν στον Λέοντα με μαχαίρια και σπαθιά. Ο αυτοκράτορας άρπαξε ένα βαρύ σταυρό για να αμυνθεί, αλλά οι συνωμότες ήταν περισσότεροι και τον αποτελείωσαν. Στη συνέχεια, αφού πέταξαν τη σορό του στην αποχέτευση, ανακήρυξαν τον εκλεκτό τους αυτοκράτορα με το όνομα Μιχαήλ Β’.

Δεν έχεις ιδέα πόσα πράγματα μπορούσαν να γίνουν δικά σου.Ακούγεται περίεργο αλλά πολλά χρόνια πριν αν είχες ένα 500άρικο ήσουν καλυμμένος. Για να έχεις μια εικόνα, οι 500 δραχμές δεν ήταν ούτε 1,45 ευρώ, ωστόσο πριν το 2002 μπορούσες να αγοράσεις άπειρα πράγματα.

Αν δεν θυμάσαι πώς έδειχναν τα 500άρικια σου φρεσκάρουμε τη μνήμη εδώ.Έτσι ήταν το χαρτονόμισμα και το νόμισμα.






Τώρα πάμε να δούμε τη λίστα.

• Πιτόγυρο: 250 δραχμές
• Τυρογαριδάκια: 100 δραχμές
• Αθλητική εφημερίδα: 250 δραχμές
• Καφές στο χέρι: 350 δραχμές
• Παγωτό πύραυλος: 200 – 250 δραχμές
• Νερό: 50 δραχμές
• Ψωμί/κιλό: 160 δραχμές
• Σοκολάτα 100gr: 300 δραχμές
• Τυρόπιτα: 150 δραχμές 

-Μη το σκοτώσεις !

Μας φώναζαν οι μανάδες και οι γιαγιάδες, όταν βλέπανε εμάς, τα χαιρέκακα παιδιά του παλιού καιρού (που χαρά είχαμε μα κακία όχι) να καραδοκούμε με κανένα ματσούκι ή καμιά παντόφλα στο χέρι, για να πετύχουμε το σαμιαμίδι (το «γουστεράκι» όπως αλλιώς το λέγαμε) που περπατούσε στον τοίχο ή στο πάτωμα ή στο ταβάνι του παλιού μας σπιτιού.

-Αυτό είναι η τύχη του σπιτιού! Φυλάει το σπίτι!

Γιατί,ναι! Αυτό είχε αποθησαυρίσει η σοφία «των παλαιών των ημερών»: Πως το σαμιαμίδι φέρνει τύχη στο σπιτικό και στους ανθρώπους του!

Κι εμείς σταματούσαμε και μέναμε μόνο να κοιτάμε πόσο γρήγορα έτρεχε να κρυφτεί σε καμιά χαραμάδα, σε κάποια τρυπούλα, πίσω από το μπαούλο ή κάτω από το ντιβάνι, αυτή η μικρή σπιτίσια σαυρίτσα με το ξεθωριασμένο χρώμα, το φολιδωτό δέρμα, το μεγάλο κεφάλι, τα μεγάλα συμπαθητικά μάτια, τη μικρή ουρά και τα νυχάκια στα ντελικάτα δαχτυλάκια της, που, ξαφνικά, εμφανιζότανε στα σπίτια μας (από το «πουθενά», κάπου εκεί στις αρχές του καλοκαιριού.

Πολλές φορές το κάναμε χάζι αραγμένοι ανάσκελα στα κρεβάτια μας, βλέποντάς το να σουλατσάρει στα ψηλά ψάχνοντας κανένα έντομο για να φάει.

Μερικά παιδιά, μάλιστα, στις παρέες, μας λέγανε πως ο παππούς και η γιαγιά τους, έχουνε δώσει ονόματα στα σαμιαμίδια του σπιτιού τους και πως όταν τα βλέπουνε τους μιλάνε και όσο στενοχωρημένοι κι αν είναι αναγαλλιάζει το πρόσωπό τους και γίνονται χαρούμενοι και γελαστοί.

Από πού ερχόταν, πού και πώς εξαφανιζόταν το σαμιαμίδι του σπιτιού δεν ήξερε κανείς. Ο δάσκαλος, στη Φυσική Ιστορία που κάναμε στο σχολείο, μας είχε πει πως είναι ωφέλιμο, γιατί τρώει τα βλαβερά έντομα, μύγες, κουνούπια, αράχνες, κλπ.

Και πως γεννάει κάτι πολύ μικρά αυγά, συνήθως σε παλιές θυρίδες ή σε σχισμές πετρόχτιστων σπιτιών, και το χειμώνα πέφτει σε χειμερία νάρκη. Κι ακόμα πως αν του κόψεις την ουρά του αυτή ξαναγίνεται. Τούτο δω μας συνάρπαζε κυριολεκτικά! Σαν, δηλαδή, να κοβόταν το χέρι ή το πόδι μας και μετά να ξαναγεννιόταν!!!

Αυτή η συγκλονιστική πληροφορία από το δάσκαλο μας έκανε να κυνηγάμε μανιωδώς τα καημένα τα σαμιαμίδια όπου τα βρίσκαμε και να προσπαθούμε να τους κόψουμε τις ουρές για να δούμε αν θα ξαναγίνουν.

Εκείνο που βλέπαμε όμως, όποτε καταφέρναμε το μακάβριο πείραμα, ήταν ένα πονεμένο σαμιαμίδι που άτσαλα έτρεχε να κρυφτεί και μια κομμένη ουρίτσα που κουνιότανε πέρα δώθε σαν να ήταν ζωντανή! 

Κι αυτό ήταν κάτι που μας έκανε να χάσκουμε μπροστά σ’ αυτό το θαύμα της φύσης και να δίνουμε πίστη στις γιαγιάδες ότι πραγματικά τούτο δω το γουστεράκι ήτανε πραγματικό «στοιχειό»!

Σήμερα, σπάνια μέσα σε σημερινό σπίτι, μπορεί –εντελώς τυχαία – να εμφανιστεί ένα τέτοιο μικρό και αθώο ζωάκι. Κι όταν εμφανιστεί οι άνθρωποι αντιδρούν με τρόμο λες και βλέπουνε τον Γκοτζίλα και πασχίζουν να το ξεφορτωθούν!

Ίσως γι’ αυτό τα σημερινά σπίτια δεν είναι χαρούμενα κι ευτυχισμένα, αφού έχουν απαρνηθεί το καλό στοιχειό του σπιτιού, το μικρό σαμιαμίδι!

Πηγή άρθρου: Fanpage.gr

Ο ποιητής Ανακρέων έλαβε από τον τύραννο της Σάμου Πολυκράτη ως δώρο πέντε χρυσά τάλαντα.

Το τεράστιο για την εποχή αυτό ποσό το φύλαγε άυπνος νύχτα μέρα ο ποιητής.

Την τρίτη, όμως, ημέρα αποφάσισε να το επιστρέψει γιατί, όπως είπε, ο ύπνος τριών ήμερων δεν πληρώνεται με πέντε χρυσά τάλαντα.

Σε όποια εποχή κι αν εμφανίζονται οι αιρετικοί και οι αιρέσεις αποδεικνύουν, αν μη τι άλλο, μια διανοητική και πνευματική ζωτικότητα.

Η αμφισβήτηση του Κατεστημένου, η αμφιβολία απέναντι στο Δόγμα, η επαναστατικότητα και η ελευθερία επιλογής και σκέψης, βασικά χαρακτηριστικά του κάθε αιρετικού, αναζωογονούν το ανθρώπινο πνεύμα και λειτουργούν ως εξελικτικοί επιταχυντές της ιστορίας και του ανθρώπινου πολιτισμού. Φρέσκος αέρας εισέρχεται ξαφνικά στα πνευματικά μας σεντούκια και τα κάνει να μυρίζουν λιγότερο κλεισούρα και μούχλα.

Στον πυρήνα κάθε αιρετικού βρίσκονται πάντα οι διερωτήσεις. “Τα ερωτήματα είναι που κάνουν τους ανθρώπους αιρετικούς” παραπονέθηκε τον 2ο μ.Χ. αιώνα ο Τερτυλλιανός. Οι αιρετικοί είναι συνήθως άνθρωποι που σκέφτονται και λειτουργούν έξω από τα συμβατικά πλαίσια. Αναζητούν διαρκώς πέρα από τις ορατές εικόνες και τα κατεστημένα δόγματα τα μυστικά και τις αλήθειες που κρύβονται από πίσω, διεκδικώντας πάντα το δικαίωμα της ελεύθερης επιλογής.

Εκκλησία και στιγματισμός των παρεκκλίσεων

Από την άλλη σε κάποιες εποχές και συγκυρίες ο μόνος τρόπος για να κρατήσουμε μια θρησκεία ζωντανή είναι να αποσχιστούμε, υπό τη μορφή αίρεσης, από το κύριο σώμα της. Ωστόσο οι θρησκείες και ειδικά τα ιερατεία τους, δε φημίζονται για την ανεκτικότητα τους απέναντι στο διαφορετικό ή στο αποκλίνον. Η ανεκτικότητα είναι περισσότερο κοινωνική παρά θρησκευτική αξία.

Έτσι η αύξηση της δυσανεξίας στις αιρετικές απόψεις ήταν ανέκαθεν σημάδι δογματισμού, συντηρητισμού και παρακμής, καθώς η διαφωνία εκλαμβάνονταν ως προδοσία και έγκλημα. Μια τέτοια εποχή ήταν ο Μεσαίωνας, που πέρασε στην ιστοριογραφία ως η Σκοτεινή Εποχή, με κύρια χαρακτηριστικά της από τη μία την εξόντωση του κάθε λογής αιρετικού, το “κυνήγι των μαγισσών”, τις διώξεις των Εβραίων, τη δαιμονοποίηση της διαφωνίας και την υποχώρηση της αρχαίας επιστημονικής και φιλοσοφικής γνώσης, κι από την άλλη την αποθέωση της μοναρχίας και της θεοκρατίας.

Οι αιρέσεις αποτελούν, κατά κάποιο τρόπο, απόδειξη της δύναμης της ιεραρχικά οργανωμένης Εκκλησίας, που έχει το μονοπώλιο ισχύος στο να περιγράφει, στιγματίζει και να καταδικάζει ό,τι η ίδια θεωρεί παρέκκλιση. Συχνά η μεγέθυνση των αιρέσεων αντανακλά απλώς αυτό το γεγονός, δηλαδή την αύξηση της καθοδήγησης, της αστυνόμευσης και του ελέγχου του ποιμνίου εκ μέρους της Εκκλησίας.

Για να ελεγχθούν οι κοσμικοί και να εκφοβιστούν αναπτύσσεται παραδοσιακά από την Εκκλησία μια “διωκτική νοοτροπία” κι επινοούνται διακρίσεις, πρακτικές αποκλεισμού, διώξεις και οργανωμένη βία, που κατευθύνονται σε στοχευμένες ομάδες και μειονότητες, οι οποίες εντοπίζονται, διαχωρίζονται και ταξινομούνται ως “εχθροί” της Εκκλησίας, αλλά και της κοινωνίας.

Υπό αυτή την έννοια οι ιεροεξεταστές της κάθε εποχής αναδεικνύονται ιδιαίτερα εφευρετικοί στο να επινοούν ταξινομήσεις, να καθορίζουν παρεκκλίσεις, να δημιουργούν ταυτότητες και να επιβάλουν νέες αντιλήψεις και αυστηρές πρακτικές εξουσίας σε ομάδες, που χρησιμοποιούνται ως “αποδιοπομπαίοι τράγοι”. Ο διωκτικός τους ζήλος αντανακλά συχνά τους φόβους και τις υπαρξιακές ανασφάλειες που δημιουργούν στην κοσμοαντίληψη της κυρίαρχης ελίτ οι αιρετικοί, παρότι συχνά δεν απειλούν τη δομή και τους θεσμούς της κοινωνίας.

Ειδικά η ιεραρχικά οργανωμένη και δογματική Εκκλησία δεν ανέχεται εύκολα την “ελευθερία επιλογής” και τιμωρεί παραδειγματικά όσους τολμούν και διαβαίνουν τα όρια του κατεστημένου δόγματος. Άλλωστε η κάθε αίρεση υφίσταται στο βαθμό που η εξουσία, κι εν προκειμένω η επίσημη Εκκλησία, την ανακηρύσσει ως τέτοια.

Τι είναι Αίρεση;

Ήδη από τον 4ο μ.Χ. αιώνα η νέα θρησκεία του Χριστιανισμού, είχε μια ιεραρχικά δομημένη εκκλησιαστική οργάνωση και ένα συγκεκριμένο Δόγμα, κι όποιος παρέκκλινε από αυτό θεωρούταν αιρετικός ακόμη κι εχθρός. Για το χριστιανικό ιερατείο, που κατόπιν πήρε τα χαρακτηριστικά της Ορθοδοξίας, κάθε η απόκλιση από το Δόγμα της “εξ Αποκαλύψεως Αλήθειας” ονομάζονταν Αίρεση.

Τι θεωρούταν λοιπόν “Αίρεση”; Μια ιδεολογική παρέκκλιση, μια διαστρέβλωση, μια υπονόμευση της ορθόδοξης αλήθειας, μια παράνομη πνευματικότητα, ένα “έγκλημα σκέψης”, στην ουσία η δυνατότητα ελεύθερης επιλογής. Άλλωστε η ελληνική λέξη Αίρεση (Heresy) ετυμολογείται από το ρήμα αιρέομαι, που σημαίνει το εκλέγειν, το δικαίωμα εκλογής, την ελεύθερη σκέψη, την ελεύθερη βούληση την ελεύθερη επιλογή...

Από την εποχή της εγκαθίδρυσης του ορθόδοξου χριστιανικού δόγματος η κατηγορία πως κάποιος ήταν “αιρετικός” δε γινόταν αποκλειστικά για λόγους θρησκευτικής καθαρότητας. Κάποιοι κατηγορούνταν ως αιρετικοί για πολιτικούς λόγους, προκειμένου να βγουν από τη μέση. Άλλοι, εξαιτίας των μυστικιστικών και αποκρυφιστικών τάσεων τους, κινούσαν υποψίες αίρεσης. Ήταν δύσκολο να αποφασίσεις που τελείωνε ο μυστικισμός και άρχιζε η αίρεση. Αν ένας άγιος ήταν ορθόδοξος ή αιρετικός...

Πρέπει να σημειωθεί πως μεταξύ 1ου και 2ου μ.Χ. αιώνα άρχισαν ουσιαστικά οι διεργασίες κρυσταλοποίησης και καθορισμού θρησκευτικών ταυτοτήτων στα εδάφη της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας που θα ολοκληρωνόταν αιώνες αργότερα. Φυσικά η διεκδίκηση της όποιας “ορθοδοξίας” ελκυόταν από πολλούς υποψήφιους. Έτσι και ο όρος αίρεση νοηματοδοτείται εκ νέου. Σύμφωνα με τον Ιώσηπο αίρεση αποτελούσε το τμήμα ενός ευρύτερου κοινωνικού ή θρησκευτικού συνόλου, που διαφωνούσε με την κυρίαρχη τάση ή με άλλες δευτερεύουσες και βρισκόταν σε ειρηνικό διάλογο ή ακόμη και αντιπάλευε τους συνομιλητές της. Ωστόσο, εκείνη την ενδιάμεση εποχή, όλες αυτές οι τάσεις και αιρέσεις μπορούσαν να συνυπάρχουν υπό την ίδια στέγη, δίχως ν' απαιτείται ο “ακρωτηριασμός” του κυρίως “σώματος”.

Όταν όμως προς τα τέλη του 2ου μ.Χ. αιώνα, στα πλαίσια ευρύτερων κοινωνικοπολιτικών ανακατατάξεων, οι ταυτότητες σταδιακά παγιώνονται και οι όροι αποκτούν διαφορετική έννοια. Πλέον με τον όρο αίρεση (Μινούτ στα Εβραϊκά) προσδιορίζεται εκείνη η θρησκευτική ομάδα που όχι μόνον διαφέρει, θεωρητικά ή πρακτικά, από το κυρίαρχο ρεύμα, αλλά συνιστά και απειλή για την κυρίαρχη τάση, την “ορθόδοξη”. Έτσι ο εννοούμενος ως “αιρετικός” θεωρείται πλέον εχθρικά διακείμενος.

Είναι ο “Άλλος” ή ο “Ξένος”, που εξορισμού εξοστρακίζεται και δεν μπορεί πλέον να συμμετάσχει στα τελούμενα της κυρίαρχης “ορθόδοξης” τάσης. Αφορίζεται, στιγματίζεται, ενοχοποιείται και στοχοποιείται, διότι θεωρείται πως η αμφισβήτηση της όποιας “ορθοδοξίας” τον αποκόπτει επίσημα και σχεδόν αμετάκλητα από το σώμα της. Συχνά δε επιτελεί και το ρόλο του αποδιοπομπαίου τράγου για την εξυπηρέτηση των περιστασιακών εξουσιαστικών σκοπιμοτήτων της ιστορικής στιγμής.

Η αποδιοπόμπηση της αίρεσης, που στηρίχθηκε στη σκόπιμη καλλιέργεια των κινδύνων που απορρέουν από αυτή, καθοδηγήθηκε από την εξουσία και την Εκκλησία, λαμβάνοντας κατά τον ύστερο Μεσαίωνα και τη μορφή του ειδικού κατασταλτικού μηχανισμού της Ιεράς Εξέτασης (Sacra Inquisitio), με ιεροδικεία και δημόσιες τελετές καύσης.

H αποδιοπόμπηση της αίρεσης και η έντεχνη υποδαύλιση του φόβου για τους δήθεν κινδύνους που προέρχονται από αυτή, εδραίωνε τις θεσμικές εκφράσεις της πίστης, έκανε να προβάλλει ως “φυσική” η αμυντική αντίδραση της κοινωνίας με τη δημιουργία μιας εκκλησιαστικής αστυνομίας (Ιερά Εξέταση) κι επέβαλε ως αιτιολογημένη και νόμιμη οποιαδήποτε βία και αυθαιρεσία εκ μέρους της εξουσίας.

Έτσι, οποιαδήποτε νομική βοήθεια μέσω δικηγόρων ή μαρτύρων και γενικώς τα δικαιώματα του κατηγορουμένου, δεν ίσχυαν για εκείνους που κατηγορούνταν για Αίρεση. “Εκείνοι που υπερασπίζονται τους κατηγορούμενους αιρετικούς, θα αντιμετωπίζονται ως αιρετικοί” (Thomas S. Szasz, Η Βιομηχανία της Τρέλας, κεφ. “Ο Κακούργος Επικυρώνεται”). Αναφερόμενος στην “κοινωνική λειτουργία” της Ιεράς Εξέτασης ο Lea σημειώνει: “Αντικείμενο της Ιεράς Εξέτασης είναι η εκρίζωση της αίρεσης.

Όμως η αίρεση δεν είναι δυνατόν να εκριζωθεί εάν δεν αφανιστούν οι αιρετικοί... Κι αυτό επιτυγχάνεται με δύο τρόπους: ή με τον προσηλυτισμό των αιρετικών στην αληθινή Καθολική πίστη ή με την παράδοσή τους στις κοσμικές αρχές για να καούν στην πυρά”. Η πυρά υποτίθεται πως “εξάγνιζε” τους αιρετικούς από τις “αμαρτίες” τους και οδηγούσε την “καθαρή” πλέον ψυχή τους στο Θεό για να αναλάβει την Τελική Κρίση της.

Η ειρωνεία πάντως της ιστορίας είναι πως Ιησούς, όταν άρχισε να διδάσκει και έλεγε “Εγώ και ο Πατέρας είμαστε Ένα”, θεωρήθηκε από το Ιερατείο του Ιουδαϊσμού, το οποίο υποστήριζε πως ο Θεός είναι ο Δημιουργός του κόσμου και πως Δημιουργός και δημιούργημα δεν μπορεί να είναι ένα και το αυτό, ως αιρετικός και βλάσφημος. Και κατηγορούμενος για βλασφημία, και όχι ότι για την επαναστατική του δράση κατά της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, οδηγήθηκε τελικά στη Σταύρωση. Αυτός, χωρίς τον οποίο δε θα υπήρχε ποτέ ο Χριστιανισμός, ήταν κάποιος που πέθανε μαρτυρικά πάνω στο σταυρό επειδή το επίσημο ιερατείο της εποχής του τον στιγμάτισε ως βλάσφημο και αιρετικό.

Στον αντίποδα, όταν ο Χριστιανισμός έγινε επίσημη θρησκεία του κράτους και άρχισε να υπόκειται σε πολιτικές στρατηγικές, σκοπιμότητες και στην κρατική εξουσία, παίρνοντας τα χαρακτηριστικά δόγματος, έχασε τους ζωτικούς χυμούς και την επαναστατικότητα των πρώτων αιώνων. Στην πορεία κατέληξε στείρος, η σκέψη των πνευματικών του πρωτοπόρων περιορίστηκε σε στεγανά, ακόμη και τα βιωματικά του μυστήρια ξεθώριασαν, απώλεσαν την πνευματική ουσία τους, κι έγιναν περισσότερο αναπαραστάσεις με οσμή αρχαίας μυστηριακής ατμόσφαιρας. Αυτό ήταν κατά κάποιο τρόπο το τίμημα της επιτυχίας του.

Διώξεις αιρετικών στο Βυζάντιο

Η εξόντωση κι ο εκτοπισμός των Παυλικιανών, οι θανατικές καταδίκες Μανιχαίων, οι διώξεις κάθε Γνωστικιστικής ή Μανιχαϊκής τάσης, όπως π.χ. ο Βογομιλισμός από τον Αλέξιο Α' Κομνηνό, πήραν πολλές φορές τις διαστάσεις ενός πραγματικού κυνηγιού των μαγισσών. Δεκατέσσερις χιλιάδες στρατιώτες του Βούλγαρου τσάρου Σαμουήλ, που αιχμαλωτίστηκαν το 1014 μ.Χ. στη μάχη στο Κλειδί/Μπελάσιτσα, θεωρήθηκαν “στασιαστές” και τυφλώθηκαν ομαδικά, με διαταγή του Βασιλείου Β', ο οποίος απέκτησε έκτοτε το προσωνύμιο Βουλγαροκτόνος.

Σύμφωνα με την Ελληνορθόδοξη Αυτοκρατορική Κοσμοθεωρία, ο Βούλγαρος Τσάρος όφειλε να θεωρεί τον Αυτοκράτορα “Πατέρα” του, κι έτσι κάθε εχθρική κίνησή του θεωρούταν αυτομάτως στάση και ανταρσία ενός αχάριστου υιού ενάντια στον πνευματικό του Πατέρα, την οποία υποκινούσε ο Σατανάς για να προκαλέσει τον όλεθρο των χριστιανικών ψυχών. Έτσι έπρεπε να τιμωρηθεί από τον Θεό, άρα από τον αντιπρόσωπό του στη γη, δηλαδή τον Ρωμαίο Αυτοκράτορα της Κωνσταντινούπολης.

Για να αιτιολογήσουν τις διώξεις τους απέναντι στην όποια αιρετική διαφορετικότητα οι Ορθόδοξοι υποστήριξαν πως αυτή δεν ήταν θεωρητικού και φιλοσοφικού τύπου, αλλά εκδηλωνόταν σχεδόν πάντα με αιματηρή βία και διεκδικούσε τα δικά της πρωτεία εις βάρος της ζωής και της περιουσίας κάποιων άλλων, κάτι που στις περισσότερες περιπτώσεις, όπως για παράδειγμα εκείνες των Ευχιτών, των Βογόμιλων, των Βάλδιων και των Καθαρών, δεν ευσταθεί, αλλά αποτελεί μια σκανδαλώδη παραχάραξη.

Το ημερολόγιο έδειχνε τέλη Απριλίου 1944, όταν η τανάλια της φρίκης έσφιξε για μια ακόμα φορά τις καρδιές του λαού που διάβαζε στους τοίχους των σπιτιών της Αθήνας και στον κατοχικό Τύπο την εξής ανακοίνωση:

«Την 27.4.1944 κομμουνιστικαί συμμορίαι, παρά τους Μολάους, κατόπιν μίας εξ ενέδρας επιθέσεως, εδολοφόνησαν ανάνδρως έναν Γερμανό στρατηγό και τρεις συνοδούς του αξιωματικούς και ετραυμάτισαν πολλούς Γερμανούς στρατιώτες. Εις αντίποινα θα εκτελεσθούν:

1. Ο τυφεκισμός 200 κομμουνιστών την 1η Μαΐου 1944.

2. Ο τυφεκισμός όλων των ανδρών, τους οποίους θα συναντήσουν τα γερμανικά στρατεύματα επί της οδού Μολάων προς Σπάρτην, έξωθι των χωρίων.

Υπό την εντύπωσιν του κακουργήματος τούτου, Έλληνες εθελονταί (σσ: ταγματασφαλίτες) εφόνευσαν αυτοβούλως 100 άλλους κομμουνιστάς.

Ο στρατιωτικός Διοικητής Ελλάδος».

Με μπροστάρηδες τις οργανώσεις του ΚΚΕ και του ΕΑΜ, που έδιναν στην κυριολεξία το αίμα τους, σηκώνοντας το βάρος της Εθνικής Αντίστασης, ξεκίνησαν πολύμορφες και μαζικές εργατικές, λαϊκές και φοιτητικές κινητοποιήσεις για να σωθούν από την εκτέλεση οι αγωνιστές που ήταν φυλακισμένοι στο Στρατόπεδο Χαϊδαρίου. Το Στρατόπεδο αυτό άρχισε να λειτουργεί στις 3 Σεπτεμβρίου 1943 και ήταν ένα από τα πλέον σκληρά, από τα συνολικά 36 αντίστοιχα που υπήρχαν στην Ελλάδα.

Ο αριθμός των κρατουμένων σε αυτό, που ανανεωνόταν συνεχώς, ξεπέρασε τους 3000. Στο κολαστήριο πέρασαν μέρες, μήνες και χρόνια άνδρες, γυναίκες, ακόμα και παιδιά με τις μητέρες τους. Νους και καρδιά της αντίστασης της οργάνωσης, της αγωνιστικής ανάτασης και καθοδηγητικός πυρήνας στο κολαστήριο του Χαϊδαρίου, ήταν οι Ακροναυπλιώτες κομμουνιστές, που παραδόθηκαν από το αστικό κράτος στα κατοχικά στρατεύματα.

Το Στρατόπεδο του Χαϊδαρίου ήταν έρημο μέχρι τις αρχές Σεπτέμβρη του 1943, όταν έφτασαν από τη Λάρισα οι πρώτοι κρατούμενοι. Ήταν η περίοδος που η ΕΑΜική Εθνική Αντίσταση είχε φουντώσει και το ΕΑΜ, με κύριο αιμοδότη και τροφοδότη του το ΚΚΕ, είχε ήδη εξελιχθεί στην κύρια πολιτική δύναμη, κύριο εκφραστή του αγώνα του λαού, για την απαλλαγή από τη χιτλερική, φασιστική κατοχή. Την ίδια περίοδο, ο ΕΛΑΣ, είχε ήδη απελευθερώσει μια σειρά από περιοχές στη χώρα.

Η ολοένα αυξανόμενη δύναμη του ΕΑΜικού κινήματος οδήγησε τις ιταλικές φασιστικές δυνάμεις, που έλεγχαν τις φυλακές-στρατόπεδα στη Νότια Ελλάδα, στην απόφαση να διαλύσουν εκείνα που βρίσκονταν σε επισφαλείς θέσεις. Οι κρατούμενοι της Ακροναυπλίας και των Τρικάλων μεταφέρθηκαν στη Λάρισα τον Μάιο του 1943, αλλά επειδή ακόμα και εκεί οι ιταλικές φασιστικές δυνάμεις δεν ήταν σίγουρες, στις 29 Αυγούστου 1943 επέλεξαν πάνω από 600 κρατούμενους και τους απέστειλαν σιδηροδρομικώς στην Αθήνα. Μεταξύ αυτών ήταν οι 243 κομμουνιστές, μέλη και στελέχη του ΚΚΕ και της ΟΚΝΕ, Ακροναυπλιώτες, από την εποχή του Μεταξά, και 20 Αναφιώτες.

Ήταν οι κομμουνιστές δεσμώτες, που αφού το αστικό κράτος τούς αρνήθηκε τη συμμετοχή -που είχαν ζητήσει- στον Πόλεμο του 1940, τούς κράτησε στην Ακροναυπλία και την Ανάφη και με την είσοδο των χιτλερικών στην Ελλάδα τους παρέδωσε στους ναζί. Επίσης, υπήρχαν και 327 ήρωες του Αλβανικού Μετώπου, αλλά και όσοι είχαν κατά καιρούς συλληφθεί στα μπλόκα.

Από τον Οκτώβριο του 1943 και μετά, στο Στρατόπεδο Χαϊδαρίου οδηγούνταν ολοένα και περισσότεροι κρατούμενοι, συλληφθέντες είτε σε μπλόκα, είτε από την Γκεστάπο. Οι τελευταίοι αρχικά οδηγούνταν στο αρχηγείο των «Ες-Ες» στην Αθήνα, το διαβόητο κτίριο της οδού Μέρλιν στο Κολωνάκι, προκειμένου να ανακριθούν και να βασανιστούν.

Στη Μέρλιν, συντάσσονταν τα φυλακιστήρια για το Χαϊδάρι, καθώς και οι καταστάσεις των εκτελέσεων. Οι «Ες-Ες», τέθηκαν σχεδόν αμέσως επικεφαλής του Στρατοπέδου Χαϊδαρίου, το οποίο ήταν στρατηγικής σημασίας γι' αυτούς, διότι δεν ήταν απλώς ένας χώρος όπου κρατούνταν, βασανίζονταν και εκτελούνταν τα παιδιά του λαού, οι αγωνιστές της Αντίστασης.

Οι διαδόσεις σχετικά με τα βασανιστήρια και τα εγκλήματα που γίνονταν στο Χαϊδάρι, αποτελούσαν ένα από τα βασικότερα μέσα τρομοκρατίας του λαού για την προσπάθεια καταστολής εξεγέρσεων και της αντιστασιακής δράσης. Στόχος των χιτλερικών, ήταν το στρατόπεδο να μετατραπεί σε ένα είδους «φόβητρο» για τον ίδιο το λαό.

«Η διαμονή στο Χαϊδάρι έπρεπε να έχει κάτι το αβέβαιο, το αόριστο, το διαρκώς επικίνδυνο. Να γίνει ο μπαμπούλας, φόβητρο, συνώνυμο με το Χάρο και να παραδοθεί έτσι στη φαντασία του ευαίσθητου Λαού μας, που με τη δύναμη και τη γονιμότητά της το συμπλήρωνε, το τελειοποιούσε, και αυτόματα η δύναμη αυτή έμπαινε στην υπηρεσία του εχθρού. Το Χαϊδάρι ιδρύθηκε περισσότερο για τους έξω και λιγότερο για τους ίδιους τους κρατούμενους», Θέμος Κορνάρος: «Στρατόπεδο του Χαϊδαρίου».

Στις 30 Απριλίου 1944, φάνηκαν στο Στρατόπεδο τα προμηνύματα της ματωμένης Πρωτομαγιάς, όταν έγινε γνωστή η γερμανική ανακοίνωση.

Οι Ακροναυπλιώτες κομμουνιστές αμέσως κατάλαβαν ότι αυτοί ήταν που θα εκτελεστούν. Περπάτησαν το θάνατο δίχως να σκοντάψουν. Συγκεντρώθηκαν αμέσως στο θάλαμό τους, αποχαιρέτησαν φίλους και συντρόφους τους κρατούμενους σε άλλα μπλοκ και νίκησαν τον Χάρο στα μαρμαρένια αλώνια με τραγούδι και χορό.

Τα ξημερώματα της Πρωτομαγιάς, άρχισαν να διαβάζουν τα ονόματα όσων θα πήγαιναν για εκτέλεση. Όσοι άκουγαν τα ονόματά τους φώναζαν ζωηρά «παρών», αποχαιρετούσαν τους άλλους, ζητωκραύγαζαν για την Ελλάδα και τη λευτεριά, για το ΕΑΜ, τον ΕΛΑΣ, το ΚΚΕ, και με σταθερό και περήφανο βήμα προχωρούσαν και σχημάτιζαν εικοσάδες, μπροστά στο Μπλοκ 15.

Ναπολέων Σουκατζίδης

Διακόσια ονόματα. 200 ήρωες, 200 «Παρών!» Όταν ακούστηκε το όνομα Σουκατζίδης Ναπολέων, και η βροντερή απάντηση «Παρών!», όλο το στρατόπεδο πάγωσε. Έπαιρναν τον Ναπολέοντα, τον διερμηνέα του στρατοπέδου, το στήριγμα όλων των κρατουμένων. Η συγκίνηση μεγάλωσε πιο πολύ, όταν παρέδωσε τη σφυρίχτρα και τα χαρτιά στο δεύτερο διερμηνέα, Θανάση Μερεμέτη, λέγοντας του: «Θανάση, μην ξεχνάς ποτέ πως είσαι Έλληνας κρατούμενος και εξυπηρετείς Έλληνες στρατιώτες. Να είσαι πάντα καλός μαζί τους. Στο πρόσωπό σου τούς αποχαιρετώ όλους».

Ο διοικητής Φίσερ πρότεινε στον Ναπολέοντα να τον εξαιρέσει. Ο Ναπολέων τον ρώτησε αν μετά την αφαίρεση του ονόματός του, η λίστα θα συμπληρωνόταν από άλλον κρατούμενο. Μετά την καταφατική απάντηση του Φίσερ, ο Σουκατζίδης αρνήθηκε να εξαιρεθεί και να μπει άλλος αγωνιστής στη θέση του, προτιμώντας τον παλικαρίσιο θάνατο παρά την ταπεινή συναλλαγή.

Πολύπλευρη και φωτεινή προσωπικότητα ο Ναπολέων Σουκατζίδης , συνέδεσε από νωρίς τη ζωή του με το εργατικό - λαϊκό κίνημα. Μέλος της ΟΚΝΕ από το 1927, γλωσσομαθής (από 19 χρόνων μιλούσε και έγραφε έξι γλώσσες), παρότι σπούδασε Οικονομικά, ανέπτυξε δράση και στο χώρο του Πολιτισμού. Πρωτοπόρος στους εργατικούς αγώνες στην Κρήτη, ο Ναπολέων Σουκατζίδης, ήταν μεταξύ των 5 κομμουνιστών προέδρων Σωματείων που συνέλαβε η Ασφάλεια στις 13 Ιουνίου 1936 και τους εκτόπισε στον Αϊ - Στράτη.

Ιδιαίτερος σταθμός στη ζωή του Ν. Σουκατζίδη αποτέλεσε η φυλάκισή του στην Ακροναυπλία. Μνημειώδη έμειναν τα μαθήματα που παρέδιδε, αλλά και παρακολουθούσε. Όσο υπήρχαν βιβλία, μελετούσε ιστορία, λογοτεχνία, λαογραφία, ξένες γλώσσες. Έμαθε τέλεια Γερμανικά, Γαλλικά, Αγγλικά, Ρωσικά, Τουρκικά. Δίδασκε τη μέρα στους συντρόφους του (εργάτες και αγρότες) Ελληνικά, Ιστορία, ξένες γλώσσες και το βράδυ στο μισοσκόταδο, σε μια γωνιά του μεγάλου θαλάμου, δεν έχανε λέξη από τα μαθήματα που παρέδιδε ο Δημήτρης Γληνός.

Στο τελευταίο του γράμμα προς τον πατέρα του, το στέλεχος του ΚΚΕ, Ακροναυπλιώτης και πρώην πρόεδρος του Εργατικουπαλληλικού Κέντρου Ηρακλείου έγραφε: «Πατερούλη, πάω για εκτέλεση. Να 'σαι περήφανος για το μονάκριβο γιο σου. Ν' αγαπάς και να λατρεύεις την κορούλα σου και την αδελφούλα μου. Κι οι δυο μεγάλοι άνθρωποι. Γεια, γεια πατερούλη. Ναπολέων».

Πρωτομαγιά 1944

Δέκα φορτηγά ξεκίνησαν από το στρατόπεδο του Χαϊδαρίου κουβαλώντας μελλοθάνατους στην Καισαριανή. Ο δρόμος προς το Σκοπευτήριο γέμισε ρούχα και σημειώματα των μελλοθάνατων, όχι «αποχαιρετιστήρια» σημειώματα, αλλά πλήρους λεβεντιάς και περηφάνιας καλέσματα για αγώνα και εκδίκηση: «Δε σας ξέχασα ποτές. Για σας και για τον ελληνικό λαό έδωσα τη ζωή μου. Σήμερα, 1η Μάη 1944, σας φιλώ για τελευταία φορά»/ «Αγαπημένοι μου.

Ο θάνατος δε θα πρέπει να σας λυπήσει, αλλά να σας ατσαλώσει πιο πολύ για πάλη που διεξάγετε. Σφίξετε τις καρδιές σας και βγείτε παλικάρια από τη νέα αυτή δοκιμασία. Έτσι θα μας τιμήσετε καλύτερα. Όταν ο άνθρωπος δίνει τη ζωή του για ανώτερα ιδανικά, δεν πεθαίνει ποτέ. Με πολλή αγάπη. Σας φιλώ»/ «Καλύτερα να πεθαίνει κανείς στον αγώνα για τη λευτεριά, παρά να ζει σκλάβος»/ «Πρωτομαγιά. Γεια σας. Όλοι πάμε στη μάχη».

Στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής οι 200 χωρίστηκαν ανά 20άδες για να στηθούν στον τοίχο. Ακούστηκαν, δέκα φορές η ομοβροντία του εκτελεστικού αποσπάσματος και δέκα φορές οι χαριστικές βολές. Τα πτώματα μετέφεραν στα φορτηγά οι επόμενοι 20 που ήταν για εκτέλεση. Πήγαιναν ως το απόσπασμα τραγουδώντας και χορεύοντας ώσπου να έλθει η σειρά τους. Οι φωνές τους πάσχιζαν να καλύψουν τους ήχους των όπλων: «Αδέλφια, γεια σας!», «Ζήτω το ΚΚΕ! Ζήτω το ΕΑΜ! Ζήτω η Ελλάδα», «Εκδίκηση! Λευτεριά!»

«...10 η ώρα το πρωί, τους φέρανε και ως τις 12 το μεσημέρι βάσταξε κείνη η τελετή. Κατά εικοσάδες έβγαιναν και στήνονταν στον τοίχο. Αντίκρυ στον τοίχο, απάνω σε σιδερένια τρίποδα, στις γωνιές ήταν τα πολυβόλα. Και τα πυρά τους τα 'ριχναν διασταυρωμένα. Μέσα στο χώρο της εκτέλεσης ήταν δύο εργάτες του Δήμου κι ένας παπάς. Ο παπάς εξομολόγαγε, τι του εξομολογιόντανε οι μελλοθάνατοι. Χαιρετίσματα στη γυναίκα μου. Ζήτω ο Κόκκινος Στρατός. Εκδίκηση. Ζήτω η ελευθερία.

Πεθαίνουμε για τη Λευτεριά και τη Δημοκρατία. Δεν άντεξε για μια στιγμή ο παπάς, κάνει να στρίψει αλλού το πρόσωπο. Τον πρόγκιξαν οι Γερμανοί με τα πιστόλια. Ο κόσμος γύρω στα λοφάκια και τις ταράτσες στέκεται βουβός. Ακούγεται καθαρή - καθαρή η ομοβροντία και η ριπή της κάθε ομάδας. Τότε ο κόσμος όλος μαζί άρχισε να κλαίει. Κλαίγαν και οι γέροι και παιδιά. Λέγαν «Κατάρα - ανάθεμα». Σ' όλο το διάστημα οι καμπάνες του συνοικισμού χτυπούσαν νεκρικά. Μια γυναίκα αστυφύλακα, που κοίταζε από ψηλά τρελάθηκε...

Ο κόσμος πήρε ξοπίσω τα καμιόνια, που φεύγαν με τα νεκρά κορμιά. Οι άνδρες βγάζαν στο πέρασμά τους τα καπέλα, οι γυναίκες τρέχανε και κουβαλούσανε λουλούδια.

Την ίδια μέρα όλοι οι γύρω συνοικισμοί κήρυξαν γενική απεργία. Τη νύχτα γενική κινητοποίηση του πληθυσμού. Φωνάξανε περισσότερο παρά ποτέ ηρωικά κι ασώπαστα τα χωνιά, κι όπου είχε στάξει το αίμα τους και το ντουβάρι της εκτέλεσης από ψηλά, κρυφά - κρυφά, από τους τοίχους σκεπάστηκαν όλα παντού με λουλούδια και ρίχτηκαν παντού στεφάνια. Αυτό ήταν των ζωντανών προς τους νεκρούς αγωνιστές το μνημόσυνο», Μέλπω Αξιώτη: «Πρωτομαγιές».

2 Μάη 1944

Την επόμενη μέρα, ο λαός της Καισαριανής, αψηφά την τρομοκρατία και μετονομάζει το δρόμο που κύλησε το αίμα, την οδό Σκοπευτηρίου, σε «ΟΔΟ ΗΡΩΩΝ». Στους τοίχους του γράφεται το σύνθημα: «Αυτός ο δρόμος είναι ΔΡΟΜΟΣ ΗΡΩΩΝ. Τον διαβαίνουν οι λεβέντες του έθνους. Χτες 1 του Μάη τον διάβηκαν 200 παλικάρια».

Λίγες μέρες μετά το ΕΑΜ αναφέρει σε κάλεσμά του προς το λαό: «(...) Η φρικώδης και πρωτάκουστη τρομοκρατία που εξασκεί στην Ελλάδα ο καταχτητής με τη βοήθεια γερμανοράλληδων δεν είναι στην ουσία αντίποινα για τη δράση του ΕΛΑΣ εδώ και στην ύπαιθρο. Αυτό είναι απλή δικαιολογία. Γίνεται για να τρομοκρατηθεί ο λαός, να σταματήσει την αντίστασή του και να πραγματοποιήσουν ανενόχλητοι οι κατακτητές την επιστράτευση και τη ληστεία του τόπου μας. ΑΘΗΝΑΙΟΙ ΠΑΤΡΙΩΤΕΣ, η στιγμή είναι κρίσιμη.

Αν σκύψουμε το κεφάλι είμαστε χαμένοι. Τα θύματα του αγώνα είναι πολύ λιγότερα από τα θύματα της επιστράτευσης, από τα θύματα της πείνας. Οι κρεμασμένοι και τουφεκισμένοι ήρωες, τα καμένα μας χωριά φωνάζουν. Μην αφήστε τη θυσία μας να πάει χαμένη! Μην υποταχθείτε! Αγωνιστείτε για να μη γίνει η επιστράτευση. Αγωνιστείτε για τη ζωή σας. Εκδικηθείτε. Αγωνιστείτε για να σταματήσουν οι σφαγές».

Αντί επιλόγου

«Εδώ πέσαμε. Παιδιά του λαού. Γνωρίζετε γιατί. / Γυμνοί: κατάσαρκα φορώντας τις σημαίες - / η Ελλάδα τις έραψε με ουρανό και άσπρο κάμποτο. / Ακούσατε τις ομοβροντίες στα μυστικόφωτα αττικά χαράματα. / Είδατε τα πουλιά που πέταξαν αντίθετα στις σφαίρες/ αγγίζοντας με τα φτερά τους τον ανατέλλοντα πυρφόρον. / Είδατε τα παράθυρα της γειτονιάς ν' ανοίγουν στο μέλλον. Εμείς/ μερτικό δε ζητήσαμε. Τίποτα. Μόνον/ θυμηθείτε το: αν η ελευθερία/ δε βαδίσει στα χνάρια του αίματός μας, / εδώ θα μας σκοτώνουν κάθε μέρα. Γειά σας», Γιάννης Ρίτσος: «Σκοπευτήριο Καισαριανής».

Την 1η Μαρτίου 1992 διεξάγεται το δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της Βοσνίας Ερζεγοβίνης και ξεκινά ο πόλεμος της Βοσνίας, που θα κρατήσει μέχρι τον Δεκέμβριο του 1995.

Μετά το θάνατο του ηγέτη της Σοσιαλιστικής Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γιουγκοσλαβίας Γιόσιπ Μπροζ Τίτο το 1980, ο ολοένα αυξανόμενος εθνικισμός ανάμεσα στις γιουγκοσλαβικές δημοκρατίες άρχισε να απειλεί τη διάλυση την ένωσης.

Η διαδικασία αυτή εντάθηκε μετά τα μέσα της δεκαετίας του 1980 με την άνοδο του Σέρβου ηγέτη Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς. Το 1991, οι Σοσιαλιστικές Δημοκρατίες της Σλοβενίας, της Κροατίας και η Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Μακεδονίας ανακήρυξαν την ανεξαρτησία τους.

Κατά τη διάρκεια του πολέμου στην Κροατία, που ακολούθησε, ο γιουγκοσλαβικός στρατός-υπό την κυριαρχία των Σέρβων- υποστήριξε Σέρβους αυτονομιστές στις βίαιες συγκρούσεις τους με κροατικές δυνάμεις.

Στη Βοσνία, οι Μουσουλμάνοι αντιπροσώπευαν τη μεγαλύτερη ενιαία ομάδα του πληθυσμού από το 1971. Πολλοί Σέρβοι και Κροάτες μετανάστευσαν κατά τη διάρκεια των επόμενων δύο δεκαετιών, και σε μια απογραφή πληθυσμού του 1991 στη Βοσνία, στα 4 εκατομμύρια πληθυσμού, το 44% ήταν Βόσνιοι, το 31% Σέρβοι, και το 17% Κροάτες. Οι εκλογές που διεξήχθησαν στα τέλη του 1990 οδήγησαν σε διάσπαση την κυβέρνηση συνασπισμού μεταξύ των κομμάτων που εκπροσωπούσαν τις τρεις εθνότητες, με επικεφαλής τον Βόσνιο Αλία Ιζετμπέκοβιτς.

Καθώς οι εντάσεις αύξαναν μέσα και έξω από τη χώρα, ο Σερβοβόσνιος ηγέτης Ράντοβαν Κάραζιτς και το Σερβικό Δημοκρατικό Κόμμα του παραιτήθηκε από την κυβέρνηση και δημιούργησε τη «Σερβική Εθνική Συνέλευση».

Την πρώτη Μαρτίου 1992 στην Βοσνία διεξάγεται δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της από τη Γιουγκοσλαβία (29 Φεβρουαρίου και 1 Μαρτίου του 1992). Στις 3 Μαρτίου ο Πρόεδρος Ιζετμπέκοβιτς διακηρύσσει την ανεξαρτησία της Βοσνίας.

Μη επιθυμώντας την ανεξαρτησία της Βοσνίας, οι Σέρβοι της Βοσνίας, ήθελαν να είναι μέρος ενός κυρίαρχου σερβικού κράτους στα Βαλκάνια, μια «Μεγάλη Σερβία», την οποία οι Σέρβοι αυτονομιστές οραματίζονταν από καιρό. Στις αρχές Μαΐου του 1992, δύο ημέρες μετά την αναγνώριση της ανεξαρτησίας της Βοσνίας από τις ΗΠΑ και την Ευρωπαϊκή Κοινότητα (προδρόμου της Ευρωπαϊκής Ένωσης), σερβοβοσνιακές δυνάμεις, με την υποστήριξη του Μιλόσεβιτς και τον γιουγκοσλαβικό (κυριαρχούμενο από Σέρβους) στρατό εξαπέλυσαν επίθεσή, βομβαρδίζοντας την πρωτεύουσα της Βοσνίας, το Σεράγεβο.

Επιτέθηκαν σε πόλεις με μεγάλο πληθυσμό Βοσνίων, όπως τις Zvonik, Foca και Visegrad, ενώ ακολούθησε η βίαιη εκδίωξη Βοσνίων πολιτών από την περιοχή, διαδικασία που αργότερα χαρακτηρίστηκε ως εθνοκάθαρση.

Αν και οι κυβερνητικές δυνάμεις της Βοσνίας προσπάθησαν να αμυνθούν, κάποιες φορές με τη βοήθεια του κροατικού στρατού, οι σερβοβοσνιακές δυνάμεις είχαν τον έλεγχο σχεδόν των 3/4 της χώρας στο τέλος του 1993.

Οι περισσότεροι Κροατοβόσνιοι είχαν εγκαταλείψει τη χώρα ενώ ένας σημαντικός αριθμός Βοσνίων παρέμενε σε μικρότερες πόλεις. Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ), αρνήθηκε να παρέμβει στη σύγκρουση στη Βοσνία, αλλά μια εκστρατεία από τον Ύπατο Αρμοστή του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες παρείχε ανθρωπιστική βοήθεια στα θύματα του πολέμου που είχαν εκτοπιστεί και τραυματιστεί ή υποσιτίζονταν.

H Σφαγή της Σρεμπρένιτσα: Ιούλιος 1995

Μέχρι το καλοκαίρι του 1995, τρεις πόλεις στην ανατολική Βοσνία, η Σρεμπρένιτσα, η Ζέπα και η Gorazde παρέμεναν υπό τον έλεγχο της κυβέρνησης της Βοσνίας. Ο ΟΗΕ είχε κηρύξει αυτά τα περίκλειστα εδάφη ως «ασφαλή καταφύγια», το 1993, ώστε να είναι αφοπλισμένα να προστατεύονται από διεθνείς ειρηνευτικές δυνάμεις.

Ωστόσο, στις 11 Ιουλίου, Ο σερβοβοσνιακός στρατός υπό τον στρατηγό Ράτκο Μλάντιτς εισέρχεται στην κωμόπολη της Νότιας Βοσνίας και ύστερα από μικρή αντίσταση την καταλαμβάνει. Στη συνέχεια, σερβικές δυνάμεις χώρισαν τους Βόσνιους στη Σρεμπρένιτσα, βάζοντας τις γυναίκες και τα κορίτσια σε λεωφορεία και στέλνοντάς τους σε βοσνιακό έδαφος. Μερικές από τις γυναίκες έπεσαν θύματα βιασμού ή σεξουαλικής επίθεσης, ενώ οι άντρες και τα αγόρια που παρέμειναν πίσω εκτελέστηκαν αμέσως ή μεταφέρθηκαν σε χώρους μαζικής θανάτωσης. Εκτιμάται ότι σκοτώθηκαν από τις σερβικές δυνάμεις στη Σρεμπρένιτσα από 7.000 ως 8.000 άνθρωποι.

Όπως γράφει ο Τάκης Μίχας στην Ανίερη Συμμαχία, «την ίδια νύχτα, ένα ελληνικό τηλεοπτικό κανάλι μετέδωσε τηλεφωνική συνέντευξη ενός Έλληνα μαχητή στη Σρεμπρένιτσα. ‘Όταν το πυροβολικό σταμάτησε τους βομβαρδισμούς, μπήκαμε και καθαρίσαμε!’, δήλωσε με φωνή που παλλόταν από συγκίνηση.

Σύμφωνα με την εφημερίδα Έθνος, τέσσερις σημαίες υψώθηκαν στα ερείπια της ορθόδοξης εκκλησίας της Σρεμπρένιτσα: η σερβική, η ελληνική, της Βεργίνας και του Βυζαντίου. ‘Κυματίζουν μαζί, δίπλα-δίπλα και είναι η απόδειξη της αγάπης και της αλληλεγγύης των δύο λαών, της ευγνωμοσύνης των Σέρβων στρατιωτών για την βοήθεια των Ελλήνων εθελοντών που πολεμούν στο πλευρό τους’, ανέφερε στην ανταπόκρισή της η αθηναϊκή εφημερίδα».

Μετά την σερβοβοσνιανική κατάληψη της Ζέπα, τον ίδιο μήνα, και την έκρηξη μιας βόμβας σε πολυσύχναστη αγορά του Σεράγεβο, η διεθνής κοινότητα άρχισε να αντιδρά δυναμικά στη συνεχιζόμενη σύγκρουση και τον συνεχώς αυξανόμενο αριθμό των νεκρών. Τον Αύγουστο του 1995, αφού οι Σέρβοι αρνήθηκαν να συμμορφωθούν με το τελεσίγραφο του ΟΗΕ, το ΝΑΤΟ συμμαχώντας με βοσνιακές και κροατικές δυνάμεις βομβάρδισε επί τρεις εβδομάδες τις σερβοβοσνιακές θέσεις και προχώρησε σε χερσαία επίθεση.

Με την οικονομία της Σερβίας να πλήττεται από τις κυρώσεις των Ηνωμένων Εθνών και τις στρατιωτικές της δυνάμεις να δέχονται επίθεση, ο Μιλόσεβιτς συμφώνησε μετά από τρία χρόνια πολέμου να αρχίσουν οι διαπραγματεύσεις τον Οκτώβριο. Στις υπό την αιγίδα των ΗΠΑ ειρηνευτικές συνομιλίες στο Ντέιτον του Οχάιο το Νοέμβριο του 1995 (στις οποίες μετείχαν ο Ιζετμπέγκοβιτς, ο Μιλόσεβιτς και ο Πρόεδρος της Κροατίας, Φράνιο Τούτζμαν) συμφωνήθηκε ο διαχωρισμός της Βοσνίας: το 51% ως Κροατο-Μουσουλμανικός τομέας, υπό την ονομασία Ομοσπονδία της Βοσνίας - Ερζεγοβίνης που είχε δημιουργηθεί τον Ιανουάριο του 1994, και στο τομέα της Σερβικής Δημοκρατίας το υπόλοιπο 49% της χώρας.

Στη διάρκεια του πολέμου στη Βοσνία σκοτώθηκαν 278.000 άνθρωποι, εκ των οποίων 150.000 ήταν Μουσουλμάνοι, 97.000 Σέρβοι και 28.000 Κροάτες. Την ίδια περίοδο μετακινήθηκαν 1.370.000 κάτοικοι, εκ των οποίων 702.000 ήταν Μουσουλμάνοι, 410.000 Σέρβοι και 155.000 Κροάτες.

Η Αϊτή -το Χαΐτιον, σύμφωνα με τα ελληνικά της εποχής- ήταν η πρώτη κρατική οντότητα που αναγνώρισε την Επανάσταση του '21 και το δικαίωμα των Ελλήνων για αυτοδιάθεση, με την επιστολή του προέδρου της Ιωάννου Βόγιερ (Jean Pierre Boyer) προς τον Αδαμάντιο Κοραή, η οποία φέρει ημερομηνία 15 Ιανουαρίου 1822.

Είχε προηγηθεί επιστολή του Κοραή και άλλων επιφανών Ελλήνων των Παρισίων προς τον Βόγιερ, με την οποία του ζητούσαν βοήθεια για την Επανάσταση, κατόπιν συστάσεων του περίφημου Γάλλου στρατηγού Λαφαγιέτ και του Επισκόπου Βλαισών Γρηγορίου, που είχε επισκεφθεί την περιοχή.

Η Αϊτή, μια φτωχή χώρα της Καραϊβικής, δεν ήταν δυνατόν να στείλει βοήθεια προς την Ελλάδα, αλλά ο πρόεδρός της απάντησε με την ακόλουθο επιστολή, που χαρακτηρίζεται από θερμά αισθήματα για την ελληνική εξέγερση:

Ελευθερία… Ισότης

Ιωάννης Πέτρου Βόγερ, πρόεδρος του Χαϊτίου, προς τους Πολίτας της Ελλάδος Α. Κοραήν, Κ. Πολυχρονιάδην, Α. Βογορίδην και Κ. Κλωνάρην.

Εις τα Παρίσια

Πριν ή δεχθώμεν την επιστολή υμών, σημειουμένην εκ Παρισίων τη 20η παρελθόντος Αυγούστου, έφθασεν ενταύθα η είδησις της επαναστάσεως των συμπολιτών υμών κατά του δεσποτισμού, του επί τρεις περίπου διαρκέσαντος εκατονταετηρίδας. Μετά μεγάλου ενθουσιασμού εμάθομεν ότι η Ελλάς αναγκασθείσα τέλος πάντων εδράξατο των όπλων, ίνα κτήσηται της ελευθερίαν αυτής και την θέσιν, ήν μεταξύ των εθνών του κόσμου κατείχε.

Μία τόσον ωραία και τόσον νόμιμος υπόθεσις, και προ πάντων αι συνοδεύσασαι ταύτην πρώται επιτυχίαι, ουκ εισίν αδιάφοροι τοις Χαϊτίοις, οίτινες, ως οι Ελληνες επί πολύν καιρόν έκλινον τον αυχένα υπό ζυγόν επονείδιστον και δια των αλύσεων αυτών συνέτριψαν την κεφαλήν της τυραννίας.

Ευχηθέντες προς τον ουρανόν, όπως υπερασπισθή τους απογόνους του Λεωνίδου , εσκέφθημεν ίνα συντρέξωμεν τας γενναίας δυνάμεις τούτων, ει μη διά στρατευμάτων και πολεμοφοδίων, τουλάχιστον διά χρημάτων, ως χρησίμων εσομένων διά προμήθειαν όπλων, ών έχετε ανάγκην. Συμβεβηκότα όμως, επιβαλόντα τη πατρίδι ημών μεγάλην ανάγκην. επησχόλησαν όλον το χρηματικόν, εξ ού η Διοίκησις ηδύνατο καταβάλει μέρος.

Σήμερον έτι η επανάστασις, η κατά το ανατολικόν μέρος της νήσου επικρατούσα, υπάρχει νέον προς την εκτέλεσιν αυτού του σκοπού κώλυμα. Επειδή το μέρος όπερ ηνώθη μετά της Δημοκρατίας, ής προεδρεύω, υπάρχει εν μεγίστη ενδεία και προκαλεί δικαίως μεγάλην του ταμείου ημών την δαπάνην. Εάν δ’ επέλθωσι κατάλληλοι, ως επιθυμούμεν, αι περιστάσεις, τότε βοηθήσωμεν προς τιμήν ημών τοις τέκνοις της Ελλάδος, όσον δυνηθώμεν.

Πολίται, διερμηνεύσατε προς τους συμπατριώτας υμών τας θερμοτέρας ευχάς, άς λαός του Χαϊτίου αναπέμπει υπέρ της ελευθερώσεως αυτών. Οι μεταγενέστεροι Ελληνες ελπίζουσιν εν τη αναγεννωμένη ιστορία τούτων άξια της Σαλαμίνος τρόπαια. Είθε παρόμοιοι τοις προγόνοις αυτών αποδεκνυόμενοι και υπό των διαταγών του Μιλτιάδου διευθυνόμενοι, δυνηθώσιν εν τοις πεδίοις του νέου Μαραθώνος τον θρίαμβον της ιεράς υποθέσεως, ήν επεχείρησαν υπέρ των δικαιωμάτων αυτών, της θρησκείας και της πατρίδος. Είθε, τέλος, διά των φρονίμων διατάξεων αυτών μνημονευθώσιν εν τη ιστορία οι κληρονόμοι της καρτερίας και των αρετών των προγόνων.

Τη 15η Ιανουαρίου 1822 και 19η της Ανεξαρτησίας - ΒΟΓΕΡ

Η Αϊτή, προϊόν της Γαλλικής Επανάστασης, ήταν η πρώτη χώρα που κατάργησε τη δουλεία και κυβερνήθηκε από μαύρους. Ανακήρυξε την ανεξαρτησία της από τη Γαλλία την Πρωτοχρονιά του 1804, αλλά ακόμη και σήμερα παραμένει μία από τις φτωχότερες χώρες του κόσμου.

Στις 12 Ιανουαρίου 2010 η Αϊτή επλήγη από ισχυρό σεισμό, που προκάλεσε ανθρωπιστική καταστροφή. Οι νεκροί έφθασαν τις 316.000 και οι άστεγοι ξεπέρασαν το 1.600.000. Η Ελλάδα, αναγνωρίζοντας το χρέος της προς τη χώρα που πρώτη αναγνώρισε τα δίκαια του αγώνα της το 1821, ήταν από τις πρώτες που απέστειλε βοήθεια. Μάλιστα, στις 24 Ιανουαρίου Έλληνες και Γάλλοι διασώστες ανέσυραν ζωντανό έναν 24χρονο από τα ερείπια ξενοδοχείου, δώδεκα ημέρες μετά τον καταστροφικό σεισμό των 7 Ρίχτερ.

Η πιο αρχαία γιορτή που τιμούν με ενθουσιασμό όλα τα έθνη και οι φυλές, είναι η Πρωτοχρονιά.Ωστόσο στην αρχαιότητα ο χρόνος δεν ξεκινούσε πάντα την πρώτη Γενάρη.

Οι πρώτοι που καθιέρωσαν γιορτή για το νέο έτος, ήταν οι Βαβυλώνιοι περίπου το 2.ΟΟΟ π.Χ στη Μεσοποταμία.

Καθώς οι Βαβυλώνιοι ήταν γνώστες των ουράνιων σωμάτων, είχαν δημιουργήσει ένα σεληνιακό ημερολόγιο, βάσει του οποίου ο νέος χρόνος ξεκινούσε κατά την εαρινή ισημερία, δηλαδή στις 21 Μάρτη. Η γιορτή ονομαζόταν Ακίτου, διαρκούσε 10 ημέρες και θεωρούνταν η σημαντικότερη του βαβυλωνιακού έτους. Οι Αιγύπτιοι με τη σειρά τους γιόρταζαν την Πρωτοχρονιά βάσει του λαμπρότερου αστεριού Σείριου, τον μήνα του Θωθ, του θεού της σελήνης και της σοφίας.

Στην αρχαία Ελλάδα ο καινούργιος χρόνος ξεκινούσε κατά τη φθινοπωρινή ισημερία και ήταν συνδεδεμένος με την κίνηση του ήλιου και όχι της σελήνης όπως στη Μεσοποταμία. Το ημερολόγιο των Ελλήνων διαδόθηκε με τις κατακτήσεις του Αλέξανδρου σε όλο τον τότε γνωστό κόσμο.Ωστόσο η γιορτή της Πρωτοχρονιάς, όπως τη γνωρίζουμε σήμερα έχει τις ρίζες της στην Αρχαία Ρώμη. Τα πρώτα χρόνια οι Ρωμαίοι γιόρταζαν το νέο έτος την 1η Μάρτη, όταν ο αστερισμός του ταύρου ήταν ορατός.

Αργότερα επί βασιλείας Νουμά Πομπιλίου προστέθηκαν άλλοι δύο μήνες ο Ιανουάριος και Φεβρουάριος. Ο πρώτος μήνας πήρε την ονομασία του από τον θεό του ρωμαϊκού πάνθεου, τον Ιανό. Ο Ιανός ήταν ο θεός με τα δύο αντίθετα προσωπεία. Θεωρούνταν ο θεός της καινούργιας αρχής και ήταν ο παλαιότερος Βασιλιάς των Ρωμαίων. Το ένα προσωπείο του κοιτούσε μπροστά και το άλλο πίσω, συμβολίζοντας το μέλλον και το παρελθόν.

Η πρώτη Γενάρη ορίστηκε αρχικά το 153 π.Χ. καθώς τότε ξεκινούσε η θητεία των Υπάτων και των Πραιτόρων. Ωστόσο ακόμα δεν γιορτάζονταν με ιδιαίτερη επισημότητα. Με την άνοδο του Ιουλίου Καίσαρα στην εξουσία το 46 π.Χ. καθιερώθηκε ως επίσημη γιορτή. Ο Καίσαρας παρατήρησε ότι το παλιό ρωμαϊκό ημερολόγιο δεν ήταν ακριβές και αποφάσισε να δημιουργήσει ένα καινούργιο με βάση τη θέση του ήλιου και όχι της σελήνης.

Τη δημιουργία του ανέλαβε ο αλεξανδρινός αστρονόμος Σωσιγένης.Οι Ρωμαίοι γιόρταζαν την αλλαγή του χρόνου με τελετές όπου αντάλλαζαν δώρα και παράλληλα επιδίδονταν σε, αυτό που αργότερα οι χριστιανοί ονόμασαν, «ακολασίες». Με την επικράτηση του Χριστιανισμού η γιορτή των Ρωμαίων θεωρήθηκε ειδωλολατρική και καταργήθηκε. Την περίοδο του Μεσαίωνα η πρώτη μέρα του έτους εορτάζονταν είτε τα Χριστούγεννα είτε κατά τον ευαγγελισμό της Θεοτόκου στις 25 Μαρτίου.

Όταν έγινε πάπας ο Γρηγόριος “ΙΓ, το 1582 επανήλθε η πρώτη Ιανουαρίου. Τότε δημιουργήθηκε το γρηγοριανό ημερολόγιο το οποίο ισχύει μέχρι σήμερα. Το γρηγοριανό ημερολόγιο βασίστηκε στο ιουλιανό αλλά υπολόγισε ακριβέστερα την μετατόπιση της ισημερίας. Τα επόμενα χρόνια υιοθετήθηκε από τις περισσότερες χώρες. Στην Ελλάδα καθιερώθηκε το 1923.